To: «It’s the economy stupid» αποτελεί μια διάσημη προεκλογική ατάκα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον. Ο εμπνευστής της φράσης ήταν ο πολιτικός σχολιαστής και επικοινωνιολόγος James Carville. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Carville ανέλαβε την προεκλογική καμπάνια του Μπιλ Κλίντον για την προεδρία με αντίπαλο τον πατέρα Μπους. Η φράση «Είναι η οικονομία, ηλίθιε», που είχε ως στόχο να καταδείξει τις κακές επιδόσεις της διακυβέρνησης Μπους στην οικονομία, αποτέλεσε ένα από τα τρία βασικά σημεία της εκστρατείας του Κλίντον. Δυνατό σλόγκαν, έμεινε στην ιστορία, χρησιμοποιήθηκε πολλάκις έκτοτε και με κοφτερό τρόπο δίνει το ισχυρότατο μήνυμα:
Η ομάδα μπάσκετ του Ολυμπιακού τα τελευταία τριάντα χρόνια έχει νιώσει στο πετσί της, πολλές φορές, τις οικονομικές δυσκολίες και την έλλειψη ρευστότητας, που ακολουθούσαν κύκλους οικονομικής ευμάρειας. Κοινό χαρακτηριστικό, τις περισσότερες φορές είτε υπήρχαν είτε δεν υπήρχαν χρήματα βέβαια, ήταν η κακή διαχείρισή τους. Για παράδειγμα, στην τελευταία 15ετία, που ουσιαστικά ή τυπικά διοικούν την ομάδα οι Αδελφοί Αγγελόπουλοι, υπήρξαν αποτυχίες ενώ υπήρχαν μεγάλα budget και επιτυχίες με μικρότερα μεν, αλλά πάλι από τα ψηλότερα της λίγκας. Τα μεγάλα ποσά λοιπόν απαιτούν οπωσδήποτε μια αναγκαία συνθήκη, αλλά όχι και ικανή από μόνη της. Όσο μειώνονται θέτουν και αρκετούς περιορισμούς στις αγωνιστικές δυνατότητες αλλά και τις φιλοδοξίες και απαιτούνται πολλές σωστές αποφάσεις, ενώ ελάχιστα λάθη συγχωρούνται. Αυτά όλα τα καταλάβαμε όλοι οι ερυθρόλευκοι πολύ καλά τα τελευταία 2-3 χρόνια. Το νιώσαμε ιδιαίτερα όμως τον τελευταίο μήνα, με το διαβόητο ban που επεβλήθη από την διοργανώτρια αρχή της Euroleague.
Η πορεία προς το Ban
Εμείς οι μπασκετόγαυροι σίγουρα είμαστε ευγνώμονες στον Γιώργο και τον Παναγιώτη Αγγελόπουλο για πολλά πράγματα αλλά, κυρίως, για την τεράστια οικονομική τους προσφορά στην ομάδα. Το ποσό που έχουν βάλει «από την τσέπη τους» υπερβαίνει τα 120-130 εκατομμύρια όλα αυτά τα χρόνια. Δεν έχουν δικά τους ΜΜΕ, δεν διεκδικούν δημόσια έργα, δεν επιδιώκουν δημόσια έργα. Ο Ολυμπιακός γι αυτούς είναι μια μεγάλη αγάπη, ένα πανάκριβο χόμπι. Και εκεί ακριβώς είναι και το σημείο που δέχονται ουσιαστικά κριτική. Οι διοικητικές απαιτήσεις της ομάδας απαιτούν πολλές επαγγελματική οργάνωση, προγραμματισμό και ορθή οικονομική διαχείριση. Δυστυχώς αντιλαμβανόμαστε ότι, εκτός από την οικονομική δυσκολία υπήρξε διαχειριστική και οργανωτική αστοχία.
Γνωρίζουμε ήδη από πέρσι τα «παράπονα παικτών» για καθυστερήσεις σε πληρωμές και για αθέτηση συμφωνηθέντων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα το διαβόητο «ηχητικό» αλλά και η προσφυγή του Roberts. Η εκάστοτε διοίκηση όμως οφείλει να προβαίνει σε συμφωνίες με βάση τις δυνατότητες της και τις έγκυρες οικονομικές προβλέψεις για έσοδα και ρευστότητα. Κάθε αστοχία στοιχίζει στον αγωνιστικό προγραμματισμό και στην απόδοση της ομάδας στο παρκέ. Το νιώσαμε για τα καλά την προηγούμενη χρονιά. Το καλοκαίρι, είναι η αλήθεια, έγινε μια μεγάλη προσπάθεια από την διοίκηση να μαζέψει την κατάσταση με τις οφειλές, υπό τον φόβο και κυρώσεων από την λίγκα. Είναι κατανοητό ότι δεν υπήρχε πολύ μεγάλη ρευστότητα, όπως φάνηκε από πολλές μεταγραφές που χάλασαν εξαιτίας μη επαρκών εγγυήσεων. Παρόλα αυτά, από την διοίκηση τους πρώτους μήνες της σεζόν, υπήρχαν διαρροές ότι υπάρχει επαρκής ρευστότητα και οι διακανονισμοί, οι συμφωνίες και τα συμβόλαια τηρούνται.
Η απαγόρευση μεταγραφών και οι… επίσημες διαρροές
Όλα αυτά μέχρι την τελευταία μέρα του Γενάρη, που σαν κεραυνός εν αιθρία η Euroleague επέβαλε προσωρινή (έως 30 μέρες), απαγόρευση μεταγραφών λόγω «πιθανής» αθέτησης πληρωμών. Με επίσημη ανακοίνωση της. Οι ιδιοκτήτες της ΚΑΕ στην επίσημη ανακοίνωση αποφάσισαν να απαντήσουν με… επίσημες διαρροές. Δικαίωμα τους θα πει κάποιος. Διαφωνήσαμε στο Red Point Guard για αυτό, αλλά δεν έχει αυτή τη στιγμή μεγάλη σημασία.
Καλημέρα RPG Community. Ακόμα περιμένουμε την ανακοίνωση από την ΚΑΕ που θα διευκρινίζει την κατάσταση. Ειτε την αποδοχή της Euroleague περί λάθους, παρανόησης κλπ. Εκτός αν πιστεύετε τις διαρροές…
#Redpointguard #Olympiacosbc #Euroleague pic.twitter.com/KtnnlNDKvx
— Red Point Guard (@RedPointGuard) February 1, 2020
Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι το περιεχόμενο της διαρροής, το οποίο πάνω κάτω ήταν «ότι η ομάδα δεν έχει οφειλές», ότι «όλοι οι διακανονισμοί πληρώνονται στην ώρα τους» και, επιπλέον, «περιμένουμε άρση της τιμωρίας από μέρα σε μέρα». Εμείς απλά μιλήσαμε για στρουθοκαμηλισμό, βασιζόμενοι στην απλά λογική. Δεν μπορεί η διοργανώτρια αρχή να σε κατηγορεί και να σε στιγματίζει για κάτι τόσο βαρύ χωρίς λόγο, ενώ εσύ να κάθεσαι άπραγος και ..ataraxias.
Το γεγονός ότι κύλησαν από τότε 4 βδομάδες μεταξύ διαρροών, ότι υπάρχει μια επιτροπή που τα εξετάζει, ότι υπάρχει μια μήνυση που δεν αποσύρεται και μας εκδικείται η λίγκα, είναι ενδεικτικά του τεράστιου στρουθοκαμηλισμού και του γεγονότος ότι στην συμπαθή φάβα υπήρχε κάποιος λάκκος. Δεν αποκλείουμε παράλληλα να υπήρχε και διένεξη για την μήνυση και το CAS, χωρίς να γνωρίζουμε όμως αν αυτό επηρέασε ή όχι τα γεγονότα. Αυτό που μάθαμε όλοι ενδιάμεσα είναι δημοσιογραφικές πληροφορίες, ότι υπήρχε ένα θέμα με κάποιον διακανονισμό από το καλοκαίρι για έναν πρώην παίκτη (Toupane;), ο οποίος δεν κατατέθηκε όταν έπρεπε στην διοργανώτρια αρχή, με αποτέλεσμα γραφειοκρατικές διαδικασίες να καθυστερούν την άρση του ban. Δεν γνωρίζουμε πραγματικά τι είναι χειρότερο, να μην είσαι συνεπείς οικονομικά ή να αποτυγχάνεις οργανωτικά να στείλεις ένα σημαντικότατο έγγραφο περί διακανονισμού το καλοκαίρι, ενώ βρίσκεσαι ήδη υπό καθεστώς έρευνας από την Euroleague; Ότι από τα δύο συνέβη φανερώνει μεγάλο πρόβλημα.
Η άρση του ban και η τιμωρία
Αυτό που πραγματικά μας έλυσε τις απορίες όμως, είναι η άρση του ban. Long story short, Ο Ολυμπιακός τιμωρήθηκε για παραβίαση δύο σημείων του καταστατικού.
Το ban δηλαδή αποτέλεσε ένα ενδιάμεσο στάδιο, ώστε να ελεγχθεί ο σύλλογος για πιθανές παραβάσεις. Και η διοργανώτρια αρχή τον έκρινε ένοχο τιμωρώντας τον. Αρχικά για παράβαση στο άρθρο 32 (παράγραφος a & d). Στην πρώτη παράγραφο γίνεται λόγος για αθέτηση πληρωμών σε τρίτους (παίκτες, προπονητές κλπ) και η δεύτερη παράγραφος για μη προσκόμιση απαραίτητων εγγράφων.
Ενώ την περίοδο δηλαδή του ban αναρωτιόμασταν αν συμβαίνει το ένα ή το άλλο τελικά διαπιστώνουμε με την τιμωρία ότι τελικά ισχύουν και τα δύο.
Και οικονομική παράβαση λόγω προφανώς έλλειψης ρευστότητας και οργανωτική αδυναμία.
Παράλληλα η ομάδα βρέθηκε παραβάτης του Financial Fair Play. Δηλαδή, κατά τον έλεγχο που διενεργήθηκε, βρέθηκε να δαπανά ποσό που υπερβαίνει κατά παραπάνω από 40% τα έσοδα της (έχει δικαίωμα να υπερβαίνει το ποσό των εσόδων κατά 40% καλύπτοντας το με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου).
Αναλυτικά η τιμωρία αφορά, θα λέγαμε, ένα μνημόνιο. Εκτός του προστίμου για παραβίαση το FFP (τον Απρίλιο του 2019 μας επεβλήθη για την ίδια παράβαση πρόστιμο 70.000 ευρώ) η ομάδα δεν πρέπει να υπερβεί για μεικτές αποδοχές ποσό που, για την προσεχή χρονιά, αντιστοιχεί στο 57,5% των εσόδων της (από 65%) και για την επόμενη χρονιά 60%. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της ΚΑΕ Ολυμπιακός (προ διετίας) τα έσοδα ανερχόταν σε 6,8 εκατομμύρια ευρώ. Αν συμπεριλάβουμε την δυνατότητα που δίνει η Euroleague για αύξηση κεφαλαίου μέχρι 40% τότε μιλάμε για ένα πιθανό «νόμιμο» budget 9,8 εκατομμυρίων ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση το 57,5% για μικτές αποδοχές θα αντιστοιχούσε σε 5,6 εκατομμύρια μικτά ή 4,5 περίπου καθαρά μετά την φορολόγηση.
Πρακτικά δηλαδή το «μνημόνιο-τιμωρία» στοχεύει στο να υποχρεώσει το σύλλογο να διαθέτει επιπλέον ρευστότητα, περίπου 750.000 την πρώτη χρονιά και 500.000 τη δεύτερη (7,5% και 5%), για την τήρηση των διακανονισμών παλαιότερων οφειλών του.
Το Budget και η νέα φορολογία
Το να συζητάμε για λειτουργία ανταγωνιστικής ομάδας με διάθεση 4-5 εκατομμυρίων για συμβόλαια είναι αστείο προφανώς. Αλλά ακόμα και πριν την τιμωρία, με βάση τα έσοδα μας, το FFP και με τη νέα φορολογία 22% (με συντελεστές 45% απλά γελάμε), το νόμιμο ποσό δεν θα μπορούσε να ανέβει πάνω από 5,5 εκατομμύρια. Καταλαβαίνουμε βέβαια σε αυτό το σημείο τις αλχημείες που συμβαίνουν στα περισσότερα club της λίγκας, κυρίως στην Τουρκία και στην Ρωσία. Αναρωτιόμαστε βέβαια και αν η άλλη ελληνική ομάδα, που συμμετέχει στην διοργάνωση, καταφέρνει να είναι συνεπείς στους κανόνες του FFP. Και αν συμβαίνει αυτό, με πιο μαγικό τρόπο πληρώνει ο ΠΑΟ συμβόλαιο παίκτη που οι μικτές τους αποδοχές πλησιάζουν τα 5 εκατομμύρια ετησίως (Καλάθης);
Αλλά ας επανέλθουμε στα δικά μας. Η μοναδική μέθοδος που μπορεί να λειτουργήσει με βάση αυτούς τους κανόνες, μακροπρόθεσμα, είναι προφανώς η αύξηση των εσόδων. Αν αυτά με κάποιο τρόπο ανέβουν κατά 2-3 εκατομμύρια, και φτάσουν στα 10, τότε με μια αύξηση 40%, θα φτάσει το ποσό στα 14 εκατ. Και το διαθέσιμο καθαρό για συμβόλαια περίπου στα 8 εκατομμύρια.
Η μοναδική άμεση διέξοδος είναι ίσως κάποια σημαντική χορηγία, που μπορεί να αποφέρει αρκετά χρήματα, και δεν αποκλείουμε την περίπτωση οι Αφοί να κοιτάνε ήδη προς αυτή την κατεύθυνση. Μέχρι τότε ο μόνος δρόμος για να διαθέτουμε ικανοποιητικό budget είναι η … παρανομία. Η ενίσχυση της ομάδας με ποσό μεγαλύτερο του 40% μέσω αύξησης κεφαλαίου. Προφανώς σε αυτή την περίπτωση θα υπάρχει και το ανάλογο πρόστιμο, από την παραβίαση του FFP. Ακόμα κι έτσι, για τα επόμενα δύο χρόνια, το ποσό για μικτές αποδοχές θα είναι 57,5% και 60% αντίστοιχα. Δηλαδή ακόμα και αν υπάρχει ένα σύνολο εσόδων, συν αύξηση κεφαλαίου 15 εκατομμύρια συνολικά, για συμβόλαια θα πρέπει να διατεθεί 8,6 μικτά και 7 εκατομμύρια καθαρά. Το μνημόνιο – τιμωρία θα λειτουργεί ακόμα και με.. παράβαση, καθώς πάντα θα δημιουργεί υποχρέωση ρευστότητας κατά 7,5% και 5% για τα επόμενα χρόνια. Πρέπει βέβαια πάντα να θυμόμαστε ότι οι αυξήσεις κεφαλαίου έχουν και αυτές ένα κόστος καθώς επιβαρύνονται φορολογικά.
Δύο λόγια για την μείωση της φορολογίας και πως λειτουργεί.
Μέχρι 31/12 με φορολογικό συντελεστή 45% σήμαινε ότι για ένα συμβόλαιο 500.000 καθαρό ποσό θα έπρεπε να «εκταμιευτεί», αρχικά, περισσότερο από 1 εκατομμύριο, για να πληρωθεί ο φόρος και η έκτακτη εισφορά και επιπλέον φόροι για αύξηση κεφαλαίου, με αποτέλεσμα η ομάδα να κατέληγε να πληρώσει περίπου 1,2 εκατομμύρια συνολικά. Δηλαδή για συνολικό ποσό καθαρών συμβολαίων 7 εκατομμυρίων το μικτό ποσό έφτανε, περίπου, στα 15 εκατομμύρια. Με τη νέα φορολογία αν δαπανηθούν, υποθετικά, 15 εκατομμύρια το καθαρό ποσό θα πλησιάσει τα 10 !!! Υπάρχουν λοιπόν και καλά νέα, που μας δίνουν την ελπίδα ότι, ακόμα και με μείωση των ποσών που βάζουν από την τσέπη τους οι Αφοί Αγγελόπουλοι, η ομάδα θα καταφέρει να είναι ανταγωνιστική και να μειώσει τις υποχρεώσεις τις από τα προηγούμενα έτη.
Αναμφίβολα λοιπόν, από όλη αυτή την ιστορία της απαγόρευσης μεταγραφών συνάγεται ότι, υπήρχε οικονομική δυσχέρεια. Προέκυψαν όμως και λάθη διοικητικά, οργανωτικά και επικοινωνιακά. Προφανώς η ομάδα πρέπει να αποκτήσει το management, που οφείλει να έχει κάθε σοβαρός οργανισμός. Είδαμε ότι απαιτείται πλέον ορθή άσκηση χρηματοοικονομικής διοίκησης, ώστε να αποφεύγονται οι συνέπειες για την ομάδα.
Χρειάζεται άμεση εντατικοποίηση της προσπάθειας για επίτευξη μεγαλύτερων εσόδων, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την υγεία του συλλόγου μεσομακροπρόθεσμα. Επισημαίνουμε κατά καιρούς την ανάγκη ενός «τεχνικού διευθυντή», που θα αποτελεί τον σύνδεσμο μεταξύ ομάδας διοίκησης, αλλά όπως φαίνεται η προτεραιότητα μάλλον πρέπει να είναι ένας γενικός διευθυντής, με βαθιά γνώση της αγοράς και με όραμα δημιουργίας οικονομικής αξίας δια μέσου της εκμετάλλευσης της εμπορικής αξίας του Club. Με τα όποια του προβλήματα, ο Ολυμπιακός αποτελεί ακόμα ένα πολύ σοβαρό αθλητικό Brand και δουλειά της διοίκησης του είναι να το αξιοποιήσει. Χωρίς πόρους, που θα επιτρέψουν budget αντίστοιχα με του ανταγωνισμού, δεν μπορούμε να ονειρευόμαστε καλύτερο υλικό και εν τέλει επιτυχίες.
Το μοντέλο του ερυθρόλευκου Moneyball, όπως και τόσα άλλα, ήρθε, απέδωσε αγωνιστικές υπεραξίες και τελείωσε δίνοντας την θέση του σε νέες ιδέες και πρακτικές. Όμως, δεν άφησε πίσω του κάποιο μακροπρόθεσμο όφελος ως παρακαταθήκη. Η εμμονή σε αυτό, για σειρά ετών, ναι μεν έδωσε πολλές επιτυχίες (που ήταν όμως και αποτέλεσμα συγκυριών όπως θα έλεγε και ο Ataraxias) αλλά έφερε και διοικητική αλαζονεία, που οδήγησε σε λάθη που τραβάνε πλέον την ομάδα προς τα κάτω. Η αποδοχή της κατάστασης και η διάθεση για αλλαγή είναι το ζητούμενο. Ο οργανισμός έχει και το know-how αλλά και το ειδικό βάρος για να προχωρήσει, αρκεί οι ηγέτες του να το αποφασίσουν.
Δηλαδή, στην κατανόηση από μέρους τους ότι οφείλουν να επιλέξουν τα κατάλληλα άτομα που θα ασκούν την διοίκηση του συλλόγου, της ΚΑΕ, με απόλυτα επαγγελματικά πρότυπα. Ήδη έχουν κάνει μια εξαιρετική επιλογή για τον πάγκο της ομάδας. Τότε πιστεύουμε ότι τα, πολλά, χρήματα που βάζουν θα πιάσουν πραγματικά τόπο.
Ίσως αυτή είναι η κρίσιμη απόφαση, που θα φέρει ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες στην ομάδα αλλά και αμέτρητη χαρά και δικαίωση για τους ίδιους στο μέλλον.
