Πώς είναι να ξυπνάς σε ένα ηλιόλουστο δωμάτιο, να τεντώνεσαι όλο όρεξη και σφύζοντας από υγεία να αντικρίζεις ένα οικείο και χαμογελαστό πρόσωπο; Ε, λοιπόν, καμία σχέση! Γιατί είχα ξυπνήσει μες στα μαύρα σκοτάδια, που όταν πήραν να ξεδιαλύνουν, τόσο ώστε να μπορώ να ξεχωρίζω στο σκοτάδι, συνειδητοποίησα ότι με κοιτούσε το πρόστυχο πρόσωπο –αν μπορώ να το χαρακτηρίσω πρόσωπο- ενός αγνώστου. Το κεφάλι μου πονούσε αφόρητα. Μπορεί και να ζύγιζε σαν μια μπάλα μπάσκετ γεμάτη με ατσάλι. Κοίταξα καλύτερα το πρόσωπο, ήταν γνώριμο… ήταν ο αγαπημένος μου Ινδιάνος ο Navaho. Έσκυψε και σαν νανούρισμα μου ψιθύρισε στο αυτί. «Μάικ, αύριο μην παίξεις τον ίππο στο ε5». Αμέσως αποκοιμήθηκα…
Το παιχνίδι ήταν προγραμματισμένο για τις 9:30 το πρωί και είχα ήδη αργήσει. Διέσχισα γρήγορα την αίθουσα με τα άλλα τραπέζια, όπου ήδη ακουγόταν ο ήχος από τα ρολόγια. Ο αντίπαλος μου με περίμενε καθισμένος στην καρέκλα του. Πρώτη φορά θα τον αντιμετώπιζα. Ψηλός, αδύνατος λίγο μεγαλύτερος από εμένα σίγουρα και αρκετά νευρικός. Ξέρετε, ένας αγώνας στο σκάκι ξεκινάει πριν την πρώτη κίνηση. Πρέπει να υποδυθείς τον ρόλο του μελλοντικού νικητή εξ αρχής. Εγώ επαναλαμβάνω ακριβώς τη ίδια ακολουθία κινήσεων. Τραβάω την καρέκλα, κάθομαι αργά με το κορμί μου να γέρνει μπροστά πάνω από την καρέκλα, γράφω με αργές και σίγουρες κινήσεις τα ονόματα στο παρτιδόφυλλο και μετά ακολουθεί η «κίνηση Βασίλη Σπανούλη». Διορθώνεις τα ήδη τοποθετημένα στην σκακιέρα κομμάτια, μετακινώντας τα στο κέντρο του κάθε τετραγώνου, όπως ο αρχηγός τοποθετεί τα πόδια του ανάμεσα στις σανίδες του παρκέ, και περιστρέφεις τα άλογα ώστε το πρόσωπο τους να κοιτάει προς το βασιλικό ζεύγος. Μετά απλώνεις το χέρι σου προς τον αντίπαλο, τον κοιτάς για δύο δευτερόλεπτα στα μάτια με ύφος «γεια σου μελλοθάνατε» και σκύβεις προς την σκακιέρα. Κάλο είναι αφού παίξεις την πρώτη κίνηση να σηκώσεις ελαφρά πάλι το βλέμμα σου, για να προσπαθήσεις να διακρίνεις τυχούσα έκπληξη ή απορία στα μάτια του αντίπαλου και γεμάτος σιγουριά να σηκωθείς από την καρέκλα σου, ΠΡΙΝ, την κίνηση του αντίπαλου πηγαίνοντας για τσιγάρο. Αυτό είναι και μια ισχυρή δήλωση του τύπου «το αποτέλεσμα εξαρτάται μόνο από την απόδοση μου» .
Σήμερα όμως ήταν μια διαφορετική μέρα. Το όνειρο με είχε αναστατώσει. Κάθισα απέναντί του στην καρέκλα ενώ το κεφάλι μου χτυπούσε σαν θιβετιανό γκονγκ που γιορτάζει τα γενέθλια του Δαλάι Λάμα. Ο αντίπαλος είναι ένας από κορυφαίους παίκτες, ένας Γκραντ μετρ, άριστος γνώστης της θεωρίας, ισορροπημένος ανάμεσα σε άμυνα και επίθεση, παρουσιάζει ωραίες ιδέες στο παιχνίδι του και γενικά παίζει όμορφο σκάκι, έχοντας δημιουργήσει πολύ ωραίες παρτίδες. Έπαιζα με τα μαύρα και στην περίπτωση που η πρώτη κίνηση του αντίπαλου είναι το πιόνι στο ε4, είναι να απαντήσω με πιόνι στο γ5. Μα ναι, μιλάω για την περιβόητη Σικελική άμυνα! Ένα άνοιγμα που έχω χρησιμοποιήσει εκατοντάδες φορές και γνωρίζω σε βάθος την θεωρία. Όλη την προηγούμενη εβδομάδα για αυτό προετοιμάστηκα, με ατελείωτες ώρες διαβάσματος και ανάλυσης. Σικελική Άμυνα, ένας ύμνος στην ανισορροπία. Ο λευκός συνήθως θα επιτεθεί στην πτέρυγα του Βασιλιά και ο μαύρος στην πτέρυγα της Βασίλισσας.
Το να δημιουργείς αδυναμίες στον αντίπαλο είναι η πρώτη και μεγάλη νίκη. Όλη η επιθετική τακτική στο μπάσκετ βασίζεται σε αυτό: να οδηγήσει την άμυνα να κάνει λάθη. Το κλασσικό ρητό μας διδάσκει άλλωστε. «Δεν κάνει λάθος παρά μόνο αυτός που δεν κάνει τίποτα». Αντίθετα λοιπόν, όσο περισσότερο βάζεις την άμυνα να κάνει πράγματα, αλλαγές, περιστροφές, αντιμετώπιση πολλών σκριν στην μπάλα ή μακριά, βοήθειες κλπ τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να κάνει λάθη. Επίσης όσο επιτίθεσαι γρήγορα σε μια ανοργάνωτη άμυνα τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες νίκης.
Την σκέψη μου διακόπτει η πρώτη κίνηση του αντίπαλου… Σπρώχνει αργά το πιόνι στο ε4, μου ρίχνει μια κοφτερή ματιά, ανοίγει το μαρκαδοράκι του και το μυρίζει!!! Γράφει σηκώνεται από την καρέκλα του και φεύγει. Μένω αποσβολωμένος. Υποτίθεται ότι εγώ έπρεπε να έχω το κάνει αυτό. Δεν άργησα να διαπιστώσω ότι είχα να κάνω με έναν πολύ ισχυρό παίκτη, δαιμόνιο θα τολμούσα να πω. Ο φίλος μου ο Νικ ο Emerald με είχε προειδοποιήσει βέβαια. Τον ακούω ήδη να γελάσει σαρκαστικά και να μου λέει «Εγώ στα έλεγα, εσύ δεν με άκουγες». Η ώρα της αγαπημένης μου Σικελικής έφτασε όμως. Πιάνω το πιόνι, το μετακινώ στο γ5, το κρατώ σφιχτά, σκέφτομαι λίγο. Στο μυαλό μου περνάει η εικόνα του αισιόδοξου Μάνου Filman με το καλοχτενισμένο μαλλί. «Μάικ, πρέπει να ρισκάρεις με κάτι προχωρημένο για να κερδίσεις». Τραβώ το πιόνι ένα τετράγωνο πίσω και το αφήνω στο γ6!!! Caro – Kann. Σταθερό άνοιγμα, που οδηγεί σε υποσχόμενο φινάλε για τον μαύρο και σίγουρα όχι της μόδας. Θα τον αιφνιδιάσω!!! Νιώθω ξαφνικά τον πόνο από μια σφαλιάρα στον εγκέφαλο μου. Είναι ο Ataraxias! “Ρε Μάικ δεν διάβασες την βίβλο του μπασκετόγαυρου; Πόσες φορές έχουμε πει ότι όταν προσπαθείς να μπερδέψεις το αντίπαλο σου στο τέλος μπερδεύεσαι πρώτα ο ίδιος; Παίξε κάτι που εσύ ξέρεις καλά. Προηγείται η ασφάλεια στο παιχνίδι. Το γράφει καθαρά στο εδάφιο 3 στιχ. 4». Έχει δίκιο το κάθαρμα.
Στο μπάσκετ όπως και στο σκάκι καλό είναι να μην βγαίνεις από την προετοιμασία σου. Πρέπει να βάλεις τον αντίπαλο στο σχέδιο σου και ποτέ να μην προσπαθείς να τον αιφνιδιάσεις με κάτι που δεν ξέρεις καλά. Πρέπει αυτός να σπάσει το κεφάλι να βρει λύσεις στο παρκέ, την πιεστική ώρα του παιχνιδιού. Λύσεις που εσύ έχεις βρει στην προπόνηση με άπλετο χρόνο και καθαρό μυαλό. Το να ψάχνουν και οι δύο αντίπαλοι να βρουν λύσεις ταυτόχρονα είναι ρίσκο. Γιατί θα κερδίσει είτε ο πιο ταλαντούχος είτε ο πιο τυχερός. Με την προϋπόθεση ότι θα έχεις έστω καταφέρει να μπερδέψεις τον αντίπαλο, μπορείς να ισορροπήσεις το όποιο μειονέκτημα έχεις γιατί αλλιώς… Σκάκι και μπάσκετ. Η τέχνη του να βάζεις προβλήματα στον αντίπαλο. Οι κορυφαίοι σκακιστές αποφεύγουν να τα «λύσουν» στην παρτίδα. Ψάχνουν να κάνουν μια ισοπαλία ακόμα και με πιο αδύναμο και με την ησυχία τους να βρουν την λύση στην θαλπωρή του σπιτιού τους.
Ακολουθούν οι κλασσικές κινήσεις και από τους δύο μας, 2. δ4, δ5 3. Ιγ3, δχε4 4.Ιχε4 Ιζ6. (σχ1) Η Αλήθεια είναι ότι η τελευταία μου κίνηση δεν είναι πολύ συνηθισμένη. Παιζόταν πριν 100 χρόνια. Με συνεπήρε η αλήθεια είναι ο Manolo77 που μου την θύμισε και προερχόταν από μια παρτίδα του Tartakower. Πολλές φορές στο σκάκι, όπως και στο μπάσκετ, πειραματίζεται κανείς και ανασύρει ιδέες και τακτικές που θεωρούνται ξεπερασμένες, αλλά η μαγεία του να βρεις λύσεις δίνοντας ζωή σε κάτι που μοιάζει ξεπερασμένο είναι ακαταμάχητη. Για μένα ο κάθε προπονητής στο μπάσκετ είναι δημιουργός. Θα πρέπει να πηγαίνει το παιχνίδι λίγο παρακάτω τακτικά, να μεταμορφώνει ιδέες του παρελθόντος και να τις προσαρμόζει στο σήμερα. Είναι αυτή η διαφορά ενός προπονητή από ένα δάσκαλο. Κορυφαίος προπονητής είναι ο σκαπανέας προπονητής. Το σκάκι όπως και το μπάσκετ άλλωστε, είναι το παιχνίδι της ζωής. Το παιχνίδι της δημιουργίας, της εξέλιξης, της σκέψης και της επιβολής. Η καινοτομία και στα δύο αθλήματα είναι συνυφασμένη με την εξέλιξη την διαχρονικότητα και την επιτυχία τους.
Σχ.1
Ο αντίπαλος συνέχισε με 5. Ιη3!! Λάθος του ξεκάθαρα. Οπισθοχωρεί τον ίππο του και δεν βλέπει την προφανή κίνηση (το φάγωμα του δικού μου ίππου στο ζ6), που τη βλέπει και ο πιο αδαής χρήστης του twitter… χαχαχαα. Ωραία θα κερδίσω. Το γέλιο συνεχίζεται. Κλείνω τα μάτια και βλέπω τον Spanoularo. «Μάικ, εγώ γελάω με σένα. Είναι προφανές ότι απέφυγε την αλλαγή γιατί έχει την υπεροχή του χώρου και την πρωτοβουλία». Μα ναι, πάλι βιάστηκα να πανηγυρίσω. Η πραγματικότητα του παρκέ και της σκακιέρας είναι πολύπλοκη. Δέκα εις την νιοστή πιθανές θέσεις στα δυο πεδία, σε κάθε παιχνίδι και χρειάζεται τεράστια εμπειρία και υπολογιστική ισχύ να διακρίνεις το σωστό από το λάθος. Είναι τελικά πολύ δύσκολο να μπει κανείς στο μυαλό ενός Γκραν μετρ. Πόσοι αλήθεια μπορούμε να διακρίνουμε αν πρέπει μια ομάδα πχ να αμυνθεί με αλλαγές ή με hedge out; Ποσό εύκολο να κρίνουμε την απόφαση ενός προπονητή να αποσύρει από το παρκέ έναν παίκτη που έχει σκοράρει δύο καλάθια σερί αλλά εξαιτίας του η ομάδα έχει φάει τρία τρίποντα, γιατί διαρκώς ξεχνιέται και περνάει στην άμυνα από την λάθος πλευρά ενός screen; Και δεν έχει τέλος η λίστα.
Το παιχνίδι όμως εξελίσσεται. Ακολουθούν τα 5… ε5 6.Ιζ3 εχδ4 7 Ιχδ4 Αγ5 (σχ2). Μέχρι τώρα πάνε καλά τα πράγματα. Προσπαθώ να ακολουθήσω με ευλάβεια τις αρχές του παιχνιδιού. Πρωτοβουλία, επιθετικότητα, ασφάλεια, έλεγχος του χώρου. Όπως ακριβώς και στο μπάσκετ. Συνοψίζονται όλα ίσως σε μία λέξη. Απειλή! Η απειλή φέρνει ανισορροπία και εύκολο τρόπο να φτάσεις στο καλάθι, αντίθετα η αντιμετώπιση με κατάλληλο τρόπο σε οδηγεί στο να μη δεχτείς καλάθι. Αν δεν απειλείς συστηματικά από παντού, (μέσα-έξω από την ρακέτα), με κάθε τρόπο (σουτ, διείσδυση) και με κάθε παίκτη που να μπορεί να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερα από αυτά τότε, με μαθηματική ακρίβεια, θα οδηγηθείς σε ήττα. Απειλές και ντου από παντού. Είτε με ατομικό ταλέντο είτε με ομαδική δουλειά. Πρώτος, βασικός και απαράβατος κανόνας του σκακιού και του μπάσκετ. Και της ζωής θα έλεγα. Δείτε τις γυναίκες μας, με ένα πλέγμα πολλών απειλών, πως μας έχουν στην πίεση.
Σχ.2
Ο αντίπαλος μου παίζει την κίνηση του και με βγάζει από τις σκέψεις μου. 8.Αε3 και απαντάω με 8… Ββ6 (σχ3). Ταρατατζουμ τζουμ τζουμ. God & figure save the Queen. Αλλά και η Queen ήρθε να σώσει τον Figure. Ώρα λοιπόν να βγει στη σκηνή η πολύτιμη μου Ντάμα. Το αγαπημένο όλων των κομματιών. Σκέπτομαι την αντιστοιχία με τους παίκτες στο μπάσκετ. Τα πιόνια σίγουρα είναι οι ραλίστες. Αυτοί που παίζουν λίγο, είναι για ειδικές αποστολές αλλά όμως, με την πάροδο του παιχνιδιού ή της season /ας πούμε, μπορεί να αποδειχτούν… Βασίλισσες!!!
Μπορεί βέβαια και αδύναμοι κρίκοι. Σας διαβεβαιώνω ότι πάνω στην χρήση αυτό των ταπεινών πιονιών κρύβεται όλη η σκακιστική θεωρεία. Η νίκη και η ήττα. Η δύναμη και η αδυναμία. Στο μπάσκετ η χρήση τους κρίνει την επιτυχημένη ή την αποτυχημένη χρονιά πολλές φορές. Συχνά γίνονται στόχος των στρατηγικών, συχνά είναι αναλώσιμοι αλλά είναι η ραχοκοκαλιά της ομάδας συχνά πυκνά. Τιμή και δόξα, στα πιονάκια, στους αφανείς κωπηλάτες της σκακιέρας που ονειρεύονται να προαχθούν σε γαλαζοαίματους. Οι Φου (αξιωματικοί) θα μπορούσαν να είναι οι πλάγιοι. Μοχθηροί Φου μαν Τσου, παραμονεύουν πίσω από screen όπου πετάγονται σαν δαίμονες και διαλύουν την αντίπαλοι άμυνα. Όσο για τους Ίππους, είναι τα forwards που κινούνται σε μικρούς χώρους αλλά απαραίτητο εργαλείο για κλειστές άμυνες, είτε για να την εκτελέσουν είτε για να τη ζαλίζουν με χορευτικές μανούβρες. Φυσικά η Ντάμα μας είναι το leading guard. Όσο περισσότερο ελέγχει την σκακιέρα τόσο καλύτερα. Μπορεί να απειλεί από παντού και η παρουσία της στο φινάλε είναι απαραίτητη για τη νίκη. Οι πύργοι δεν χρειάζονται εξήγηση. Είναι το ίδιο με το μπάσκετ: απλά οι Πύργοι...
Σχ.3
Το παιχνίδι συνεχίζεται. 9. Βε2 0-0 10. 0-0-0 (σχ4). Ανάποδα ροκέ; Τρεχάτε κόσμε. Στα ανάποδα ροκέ οι δύο βασιλιάδες βρίσκονται απέναντι στην σκακιέρα και μπροστά τους βρίσκεται η πτέρυγα της αντίπαλης βασίλισσας. Είναι το αντίστοιχo miss-match σαν να λέμε. Σε αυτή την περίπτωση στο σκάκι, όπως στο μπάσκετ, οφείλεις μόλις το διαβάσεις να το χτυπήσεις ΆΜΕΣΑ. Φέρνω γρήγορα τον forward μου… εεεεε σόρρυ τον Ίππο να βοηθήσει. 10..Ιδ5 ? (με ερωτηματικό στο σκάκι συμβολίζουμε την πατάτα ).. «ρε Μάικ ρε Μάικ» ακούω στα αυτιά μου τη φωνή του Νικ «Ασφάλεια ρε Μάικ, 2-way πώς να το πω; Άφησες ξεβράκωτο τον Βασιλιά σου!». Απλώνεται ένα μαύρο σύννεφο μπροστά μου. Είναι ο Red ‘n’ Gun «Μάικ γιούργια μην τον ακούς τον Νικ, κι εγώ στο football manager έτσι επιθετικά παίζω».
Σχ.4
Η αλήθεια είναι ότι αν δεν υπάρχει ισορροπία μεταξύ επίθεσης και άμυνας, αργά ή γρήγορα θα χάσεις είτε από την κακή επίθεση είτε από κακή άμυνα και, στο τέλος, θα τα συνδυάσεις να χάσεις με προβληματική και την επίθεση και την άμυνα διότι συνδέονται. Στο μπάσκετ η επίθεση ξεκινάει από τον τρόπο που αμύνεσαι μόλις χάσεις την κατοχή και η άμυνα από τον τρόπο που εκτελείς την επίθεση σου. Αρχή της απροσδιοριστίας. Μια μεγάλη μαύρη τρύπα το μπάσκετ. Αμύνεσαι ενώ σκέφτεσαι την επόμενη επίθεση και επιτίθεσαι έχοντας κατά νου πως θα αμυνθείς. Είσαι μια μπασκετική γάτα του Schrödinger.
Συνεχίζεται το αμφίρροπο ματσάκιον. 11.Βθ5 Ιζ6. Αχ Νικ τα έλεγες. Σούζα το αλογάκι και πίσω στο στάβλο εν χορδές και οργάνων. Άμυναααα τώρα γερά. (με φωνή Σφαιρόπουλου). Ακολουθούν τα 12.Βθ4 Αη4. (σχ5) 13. Αδ3…!!!! (το θαυμαστικό στο σκάκι είναι ότι το Χάι λάιτ στο μπάσκετ). Μπαμ. Τι κάνει το άτομο; Θυσιάζει τον πύργο του; Παρατηρώ τον αντίπαλο μου λίγο καλύτερα. Διακρίνω έντασή αλλά όχι φόβο. Είναι όλη την ώρα του παιχνιδιού νευρικός και θα έλεγα κάνει αστείες γκριμάτσες. Παίζει μια κίνηση μυρίζει πάντα τον μαρκαδόρο του και σαν να φαίνεται να βρίζει και τα κομμάτια του κάπου-κάπου. Είχα μελετήσει πολλές παρτίδες του. Του αρέσουν οι πύργοι του να μην είναι στατικοί αλλά να κινούνται πολύ κατά την διάρκεια της παρτίδας. Όμως γιατί τώρα τον αφήνει σε μένα για ένα δωρεάν σχεδόν χορταστικό γεύμα; Δεν ξέρει τη σημασία των πύργων; Δεν φοβάται;
Μάλλον έκανε λάθος. Καλύτερα για μένα. Τρώω 13. …Αxδ1. 14. Πχδ1. Μα τι είναι αυτό; Mου τραγουδάει κάποιος τα κάλαντα; «Καλήν εσπέρα Μάιιικ μου! Ο Φίλιππος, ο TerrenceNesquik στα τραγουδάω. Δεν είδες ότι έπεσες στην παγίδα του coach… sorry Γκραντ μετρ και του έδωσες την ευκαιρία να ενεργοποιήσει τον αγαπημένο του Πύργο; Ο άλλος καθόταν στατικός και τώρα μπήκε ενεργά στο παιχνίδι». Σωστά, την πάτησα. Βλέπετε ο κάθε μεγάλος παίκτης στο σκάκι, και ο κάθε προπονητής, έχει πάντα πράγματα στο μυαλό του που θα χρειαστεί να φάμε πολλά ψωμιά για να τα κατανοήσουμε.
Συνεχίζω σκεπτικός 14… Ιβδ7 15. Ιζε7 η απάντηση. Μέχρι τώρα τη γλιτώνω με γρατζουνιές. Αλλά έχει έρθει η μεγάλη στιγμή της παρτίδας. Είναι η στιγμή του σχεδίου.
Σχ.5
Το να βρεις τον τρόπο και το κατάλληλο σχέδιο για τη νίκη απαιτεί βαθειά γνώση της θεωρίας του παιχνιδιού, άψογη θεωρητική κατάρτιση, στρατηγικές, ικανότητες και υψηλή τεχνική κατάρτιση. Τίποτα το σπουδαίο δηλαδή. Στο μπάσκετ τα χρειάζεσαι όλα αυτά χρειάζεσαι και τύχη και πάλι δεν φτάνουν, αν απέναντι σου έχεις την dream team. Αλλά τα πάντα είναι άδικα σε αυτή τη ζωή. Αφαιρώ λοιπόν τον παράγοντα τύχη και προχωράω στην κατάστρωση του σχεδίου για να κερδίσω τον αντίπαλο κορυφαίο σκακιστή. Αλλά ακούω φασαρία, οχλαγωγία πάνω από το κεφάλι μου. Μα τι γίνεται; Όλο το RPG μαζεύτηκε; Ο Penny μιλάει «Μάικ αγόρι μου, βγάλε την ντάμα σου του ενός εκατομμυρίου μπροστά να καθαρίσει». «Μάικ δείξε εμπιστοσύνη στη σκακιστική βίβλο» φωνάζει ο Αταραξίας. Ο Μανολίτο δείχνει πιο σίγουρος από όλους. «Μάικ, αν δεν μπορείς να σκεφτείς σχέδιο της προκοπής μην κανείς τίποτα. Όλο και κάποιο αποτυχημένο θα σκεφτεί ο αντίπαλος σου». Ο καθένας τα δικά του. Ο Charles με συμβουλεύει να μην επιτεθώ λέγοντας μου μια ιστορία από τα παλιά. «Μάικ επί Σοβιετικής Ένωσης ένας Ρώσος σκακιστής στο πρωτάθλημα της ΕΣΣΔ, ο Μπρόνσταιν, έπαιζε με τον Κασπαροβ. Ο Μπρονστάιν, όμως έκανε μια σύντομη ισοπαλία, ενώ γενικά ήταν μαχητικότατος, και πήγε και του έκανε παρατήρηση ο διαιτητής, λέγοντας του «σύντροφε πληρώνεσαι από το κράτος για να παίζεις σκάκι» οπότε του απαντάει ο Μπρονστάιν «σύντροφε, είσαι καλά που για 3 ρούβλια την ημέρα θα επιτεθώ στον Κασπάροβ;». Ζαλίστηκα από όλα αυτά. Κλείνω τα μάτια και βρίσκομαι σε ένα λιβάδι. Το αεράκι με χτυπάει στο πρόσωπο και να! Ένα ανέμελο ελαφάκι που βόσκει με πλησιάζει. Έχει την μορφή του Μάνου «Μαικ παίξε Ιε5» μου ψιθυρίζει γλυκά.
Σχεδόν υπνωτισμένος βάζω το χέρι μου στον Ίππο. Η ήρεμη μορφή του Μάνου με συντροφεύει, «Ιε5»… Ξαφνικά με λούζει κρύος ιδρώτας. «Μη Mαικ.. σου είπα μη βάλεις ε5 τον ίππο» Είναι η φωνή του Navaho!!! Είχε έρθει στον ύπνο μου και με προειδοποίησε. «Όχι Ιε5!!!». Πως στην ευχή το ξέχασα; Κοιτάω στην σκακιέρα και έχω αφήσει ήδη το κομμάτι εκεί, να κρέμεται σαν καμαρωτή παπαριά. 15…Ιε5 (σχ6). Η ήττα μοιάζει σίγουρη και μοιραία. Μοναδική μου παρηγοριά αυτό που θα μου αφιερώσει ο Charles στην εισαγωγή του Aperitif και ίσως, ποιος ξέρει, στο μέλλον και ένα τραγούδι.
Σχ.6
Το παιχνίδι συνεχίζεται διαδικαστικά 16. Ιxη7 Βδ8 για να σώσω οτιδήποτε αν σώζεται. Είναι φοβερό πως τόσο στο μπάσκετ όσο και στο σκάκι το παιχνίδι δεν τελειώνει πριν να .. τελειώσει. Όσο καλά και αν έχεις παίξει (ή κακά) τα πάντα μέχρι το τέλος είναι ρευστά και ένα μοιραίο λάθος να γυρίσει τούμπα το παιχνίδι. Ίσως και μια σειρά λαθών. Τα φινάλε, όπως και ο τρόπος που κλείνεις ένα παιχνίδι μπάσκετ, σε κάνει ξεχωριστό. Οι καλύτεροι και στα αθλήματα ξεχωρίζουν για την ικανότητα τους στα φινάλε. 17. Ιηζ5 Ιη6 18. Βθ6 Ιε8 (σχ7). Εδώ κάπου θα έπρεπε να εγκαταλείψω. Αλλά οι μπασκετόγαυροι δεν παραιτούνται ποτέ! Στην τελική όλοι μαζί παρέα παίξαμε την παρτίδα κατά μία έννοια. Άσχετα που όλοι εξαφανίστηκαν από το κεφάλι μου τώρα που χάνω. Η ήττα είναι ορφανή και μοναχική.
Σχ.7
Θέλω να της αφιερώσω ξεχωριστό κομμάτι, γιατί η ήττα στο σκάκι δεν μοιάζει με καμία από τις άλλες ήττες (από αυτές των άλλων αθλημάτων). Όσοι έχουν παίξει αγωνιστικό σκάκι (ή απλώς και φιλικές παρτίδες) θα καταλάβουν αμέσως αυτό που θέλω να πω. Η ήττα στο σκάκι είναι πιο οδυνηρή από οποιοδήποτε άλλο άθλημα. Αυτό έχει να κάνει με την ίδια τη φύση του παιχνιδιού. Πάνω στη σκακιέρα, είναι κανείς μόνος του. Εντελώς μόνος του. Απέραντη η μοναξιά του σκακιστή κι η ερημιά του. Πρώτα πρώτα οφείλει ο ίδιος να αποκοπεί από όλο τον έξω κόσμο την ώρα που παίζει. Αλλιώς δεν μπορεί να παίξει. Έπειτα, δεν έχει να περιμένει «βοήθεια» από κανέναν. Σε μια κακή του μέρα, δεν υπάρχουν ούτε συμπαίκτες να σώσουν την κατάσταση, ούτε η τύχη, ούτε ο διαιτητής. Με ποιον να τα βάλει μετά από μια οδυνηρή ήττα;; Με τον διαιτητή που δεν έδωσε το πέναλτι ή που δεν είδε το οφσάιντ;; Με την τύχη, που έστειλε την μπάλα στο δοκάρι; Που να βρει στήριγμα να διαχειριστεί την ήττα του;; Να σκεφτεί ότι ο ίδιος πήγε καλά, αλλά ήταν σε κακή μέρα οι συμπαίκτες; Μα αφού είναι μόνος του. Δεν υπάρχει τίποτα από όλα αυτά για τον σκακιστή. Η ήττα είναι όλη δική του. Πρέπει να παλέψει μαζί της μόνος του.
Αυτό όμως συχνά είναι δυσβάσταχτο, ειδικά αν γίνεται για πολλά χρόνια και αν ο χαρακτήρας του συγκεκριμένου σκακιστή δεν είναι τόσο ισχυρός ώστε να το αντέχει. Το άγχος (που προκαλείται και από τον φόβο της ήττας) είναι τρομερό. Και ο σκακιστής δεν έχει τρόπο να το αποβάλει την ώρα του αγώνα. Ούτε να τρέξει μπορεί, ούτε να ακούσει δύο λόγια στήριξης από τους συμπαίκτες του. Κι έπειτα είναι και κάτι άλλο. Η ήττα στο σκάκι, εκτός από εντελώς προσωπική, είναι οδυνηρή και για έναν ακόμη λόγο. Ο άνθρωπος (πιστεύω) δέχεται πιο εύκολα την ανωτερότητα του αντιπάλου του σε σωματικά προσόντα, από ότι σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με τον τρόπο σκέψης. Η ήττα στο σκάκι είναι μια ήττα του μυαλού. Κι αυτό κάνει την διαχείριση της ακόμα πιο δύσκολη.
19 Ιζ3 Αχε3+ 20. ζε3 Βζ6 21. Ιη5 Βθ8.. (σχ8).
Σχ.8
Ο leading guard μου, η ντάμα μου, κατέληξε για τα θηρία. Μόνη και μίζερη δίπλα στο μελλοθάνατο Βασιλιά. Σκέτο Queen’s gambit αλλά μετά από 10 χρόνια βασιλικού γάμου.
22. Ιε7+ (σχ.9) και η σεμνή τελετή έλαβε λήξις.
Σχ.9
Ο αγαπητός σας Figure8 κατέληξε να γίνει μινιατούρα σε μια παρτίδα όπου έγινε σπορ και θέαμα από τον μεγάλο σκακιστή τον τον.. μα μισό λεπτό να του δώσω το χέρι και να του συστηθώ. «Για σου είμαι ο ..» του σφίγγω το χέρι το τραβάει και μου δίνει μια σφαλιάρα με άγριο ύφος «τι βάζεις Ιε5; Βάλε Πζε8 εκεί ΓΜΧΜ» φώναξε νευριασμένος και έφυγε βιαστικός ο Γιώργος Μπαρτζώκας από την αίθουσα. Έμεινα μόνος. Γύρω μου συγκεντρώθηκαν οι φίλοι πάλι από το RPG… Άρχισαν να με παρηγορούν. «Δεν πειράζει Μάικ, κάποτε μπορεί να ξαναβρεθείς με τον coach απέναντι», είπε ο Νικ. Κάπου ένιωσα να μας κοιτάει και να χαμογελάει από μακριά ο Ταξίαρχος…
(Tο κείμενο είναι αφιερωμένο στον «Άλλο Ανθρωπο». “Ο άλλος άνθρωπος” είναι η πρωτοβουλία κοινωνικής αλληλεγγύης που ξεκίνησε ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος στην Αθήνα το 2011. Μέσω της “κοινωνικής κουζίνας” η ομάδα “Ο άλλος άνθρωπος” μαγειρεύει φαγητό σε δημόσιους χώρους εξυπηρετώντας καθημερινά τις ανάγκες 3.000 Αθηναίων[1]. Η δράση έχει πλέον επεκταθεί και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και έχει στηριχτεί από παρόμοιες ομάδες του εξωτερικού. Από το 2015 λειτουργεί χώρος 230 τ.μ. στο Μεταξουργείο ως αποθήκη για τρόφιμα και Κέντρο Ημέρας[2].
ΑΡΙΘΜΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 084/609402-35 και
IBAN GR7801100840000008460940235 Παναγουλα Πολυχρονοπουλου του Μιχαηλ
SWIFT / BIC: ETHNGRAA.
Τηλ. 6940882355 (Κωνσταντινος)
