Υδρόγειος Πορτοκαλί Σπυριάρα Σφαίρα

Ο Red Label μένει σταθερά σε καραντίνα, ελέω COVID-19, επιχειρώντας τη χαρτογράφηση των πρώτων τη τάξει «υπερεθνικών» – ηπειρωτικών διοργανώσεων του Basketball παγκοσμίως και αναρωτιέται αν αυτές ούσες πιο ενοποιημένες θα μπορούσαν να ανεβάσουν τη δημοτικότητα του αθλήματος.

∼o∼

Η ανακοίνωση της συνεργασίας της FIBA με την Αμερικανική επενδυτική εταιρεία GCBH (αναλυτικά μπορείτε να διαβάσετε  <ΕΔΩ>), για την περεταίρω ανάπτυξη του Basketball Champions League (σ.σ. BCL) ήταν η αφορμή για μια αναζήτηση, μια σύντομη θα λέγαμε χαρτογράφηση-περιήγηση σε σχέση με τις υπερεθνικές-ηπειρωτικές διοργανώσεις μπάσκετ καθώς παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο η πολυδιάσπαση αυτών, όσο και τα βήματα που γίνονται, κυρίως από τη FIBA και το NBA για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, τα τελευταία χρόνια να αποκτήσουν πιο ενιαία χαρακτηριστικά.

Πρωταγωνιστές ήταν είναι και θα είναι οι παίκτες και τα προπονητικά επιτελεία και όχι οι διοικητικοί παράγοντες. Όμως, η ζωή των πρωταγωνιστών επηρεάζεται σημαντικά από τα διοικητικά δρώμενα, γι‘ αυτό άλλωστε και ο διοικητικός χάρτης του μπάσκετ παγκοσμίως παρουσιάζει το δικό του ξεχωριστό ενδιαφέρον, όντας αναπόσπαστο κομμάτι του αγαπημένου μας αθλήματος.

 Ανάλογα με το που υπάγεται διοικητικά η κάθε διοργάνωση εμφανίζονται διαφορές τόσο στον τρόπο διεξαγωγής της διοργάνωσης (format) όσο και στους κανόνες διαιτησίας. Οι τομείς αυτοί, διαφέρουν ανάλογα με το πόσο αναπτυγμένη είναι η κάθε διοργάνωση. Όπως μπορούμε να παρατηρήσουμε το αν μια διοργάνωση υιοθετεί Play Off, Final 4 ή σειρές τελικών αποτελεί κομμάτι της στρατηγικής της, γι’ αυτό και διακρίνονται αρκετά συχνές μεταβολές μέσα στα χρόνια, καθώς υπάρχει μια συνεχής αναζήτηση με σκοπό την άνοδο του ενδιαφέροντος, της ανταγωνιστικότητας και της εμπορικότητας.

Στον παρακάτω πίνακα μπορούμε να διακρίνουμε μια σύντομη σταχυολόγηση των πρώτων τη τάξει υπερεθνικών-ηπειρωτικών διοργανώσεων:

FIBA-NBA: Σχέση Κατανόησης Του Ισχυρού.

Σε σχέση με τον παραπάνω πίνακα μπορούμε να σημειώσουμε ότι ειδικά τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια εντατική προσπάθεια από τη FIBA να ενοποιήσει τις διοργανώσεις της ανά ήπειρο. Αν εξαιρέσουμε το NBA που είναι συνδεδεμένο με ειδική οργανωτική σχέση με τη FIBA έχοντας ουσιαστικά το πάνω χέρι, κυρίως για εμπορικούς λόγους, οι υπόλοιπες διοργανώσεις που ανήκουν στη FIBA, αφενός, ανάλογα με την ήπειρο έχουν παρόμοιο όνομα και αφετέρου λειτουργούν με ενιαίο Format, το οποίο περιλαμβάνει ομίλους, Top-8 και Final 4 και ο νικητής προκύπτει από έναν και μόνο τελικό.

Το NBA επενδύει στο μεγάλο πλήθος παιχνιδιών και δη στην ύπαρξη πολλών παιχνιδιών knock out, καθώς η ομάδα που θα κατακτήσει το μαγικό δαχτυλίδι, δίνει συνολικά έως και 110 παιχνίδια. Σε γενικές γραμμές το παιχνίδι στηρίζεται πιο πολύ στην επίθεση, το θέαμα και την επίτευξη πολλών πόντων ανά αγώνα και σε αυτό συνεπικουρούν ορισμένοι διαιτητικοί κανόνες (πχ αμυντικά 3’’). Γενικά το NBA έχει την πρωτοπορία στις εξελίξεις και τις αλλαγές του αθλήματος καθώς από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ήρθαν και στη Γηραιά Ήπειρο τα 24’’ ( από 30’’) επίθεσης και το τρίποντο που καθιερώθηκε από τα 6.75 μέτρα το 2010 (από 6.25) και είχε ως συνέπεια να αλλάξει όλος ο χώρος άμυνας και οι αποστάσεις στην επίθεση. Ακόμα, η εξέλιξη αυτή δυσκόλεψε το σουτ 3 πόντων και άλλαξε τη μηχανική των αθλητών στο σουτ και επηρέασε σαφώς τους χρόνους επίθεσης και την ταχύτητα γενικότερα. Σήμερα στο NBA η γραμμή 3 πόντων βρίσκεται εκεί από όπου επίσημα ξεκίνησε το 1979, δηλαδή στα 7.25 μέτρα. Τέλος στους πολλούς πόντους ανά ματς συνέβαλλε σίγουρα η καθιέρωση 12 (από 11) αγωνιστικών λεπτών ανά περίοδο.

Η συνεργασία FIBA-NBA «γέννησε» την BAL στην Αφρική, για την οποία περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε πιο αναλυτικά <ΕΔΩ>. Η μεγαλύτερη θέληση για καθιέρωση του μπάσκετ στην Αφρικάνική ήπειρο μας δείχνει ότι υπάρχει η ανάγκη το άθλημα να αναπτυχθεί παντού, σε όλες τις ηπείρους και να παράγει καινούργιους αθλητές, να ανακαλύψει νέα ταλέντα και να επεκτείνει πολύμορφα τη δραστηριότητα του. Επίσης ανοίγονται νέες προοπτικές για τους αθλητές, γιατί αφενός, η αθλητική τεχνογνωσία που μπορεί το NBA να κομίσει σε μια σχετικά «παρθένα» μπασκετικά ήπειρο είναι τεράστια, αφετέρου οι αθλητές που θα διακριθούν και θα ξεχωρίσουν με τις επιδόσεις τους θα πάρουν ευκαιρίες στον μαγικό κόσμο του μπάσκετ. Σίγουρα όμως χρειάζεται χρόνος για να δούμε την πλήρη ανάπτυξη και  απόδοση του φιλόδοξου αυτού πλάνου.

Στο διοικητικό κομμάτι εντάσσονται σαφώς και ο οικονομικός-εμπορικός τομέας και αν μη τι άλλο το NBA θεωρείται από τις μεγαλύτερες αθλητικές επιχειρήσεις στον κόσμο, αλλά αυτό χρήζει ξεχωριστής ανάλυσης και σίγουρα από κάποιον πιο ψαγμένο σε αυτό το θέμα. Από αυτά που έχω διαβάσει σε σχετικά κείμενα όπως αυτά εδώ: <ΕΔΩ>  μπορώ να καταλάβω ότι το Salary Cap επέφερε κάποια δικαιοσύνη και ουσιαστικά βοήθησε στο να χρειάζεται σωστό πλάνο υπομονή και προοπτική για να χτιστεί μια επιτυχημένη ομάδα. Ακόμα αποτρέπει τόσο την συγκέντρωση πολλών αστέρων σε μια ομάδα όσο και την πλήρη οικονομική κατάρρευση των ομάδων.

Το γεγονός ότι το ΝΒΑ είναι τόσο οικονομικά ισχυρό έχει καθιερώσει με τη FIBA μια σχέση κατανόησης του ισχυρού, δηλαδή του NBA, καθώς από τη μια η FIBA θέλει να έχει υπό την αιγίδα της την λαμπρότερη και πλουσιότερη διοργάνωση στο παγκόσμιο μπάσκετ και από την άλλη το NBA γνωρίζει ότι μπορεί να συνεργάζεται με τη FIBA αποσπώντας σημαντικές παραχωρήσεις σε σχέση με τις άλλες λίγκες του κόσμου. Για παράδειγμα έχει καθιερωθεί άτυπα οι ομάδες του NBA να μην επιτρέπουν στους παίχτες τους να συμμετάσχουν με τις Εθνικές τους ομάδες στις κατά τόπους ηπειρωτικές διοργανώσεις.

Το Μπασκετικό παράδοξο της Ευρώπης

Η περίπτωση της Ευρώπης είναι η πιο περίεργη και συνάμα η πιο ενδιαφέρουσα όσον αφορά τις μπασκετικές διοργανώσεις. Το πιστεύουμε αυτό γιατί, μετά το NBA στην Ευρώπη παίζεται το πιο υψηλού επιπέδου μπάσκετ και ταυτόχρονα η Γηραιά Ήπειρος είναι διασπασμένη σε μπασκετικό επίπεδο. Η FIBA διοργανώνει το Basketaball Champions League και ένας ιδιωτικός συνεταιρισμός συλλόγων καλαθοσφαίρισης την Euroleague (όπως και το Eurocup).

Από την άποψη του θεάματος και της ανταγωνιστικότητας, η Ευρωλίγκα κρατά τα σκήπτρα των διοργανώσεων καθώς σε αυτήν συμμετέχουν οι κατά τεκμήριο καλύτερες ομάδες. Έχει πολύ πιο ελκυστικό Format αφού στην κανονική περίοδο, οι 18 ομάδες παίζουν όλες αναμεταξύ τους εντός και εκτός έδρας αγώνες και τα Play Off κρίνονται σε σειρά αγώνων και επικρατεί η ομάδα που θα πετύχει πρώτη 3 νίκες. Αυτό όμως που έχει τη στάμπα της Ευρωλίγκας από τα χρόνια που ακόμα ανήκε στη FIBA και λεγόταν Κύπελλο Πρωταθλητριών, είναι το Final 4, στο οποίο διαχρονικά έχουν δοθεί ιστορικές μάχες μεταξύ των ομάδων, τόσο στον ημιτελικό όσο και στον τελικό αυτής. Η ύπαρξη του μοναδικού αγώνα σε ημιτελικό και τελικό έχει χαρακτηρίσει τις πολλές ομηρικές μπασκετικές μάχες που δίνονται και παρά τις όποιες λίγες αντίθετες απόψεις είναι από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της διοργάνωσης.

Στο θέμα του format οι δυο διοργανώσεις διαφέρουν καθώς η FIBA έχει διατηρήσει τους ομίλους από παλιά και τα knock out παιχνίδια αρχίζουν από τη φάση  των 16. Κατά την άποψη μου το σύστημα των ομίλων είναι ξεπερασμένο και δεν δίνει το απαραίτητο αγωνιστικό κίνητρο στις ομάδες καθώς με 8 ομάδες στον όμιλο καταλαβαίνετε ότι μια ομάδα με στοιχειώδους επιπέδου ρόστερ περνά εύκολα στην επόμενη φάση, ενώ στο format της Ευρωλίγκας έχει μεγαλύτερη αξία το κάθε αποτέλεσμα και ανεβαίνει η ανταγωνιστικότητα.

Η Ευρωλίγκα είναι ένας συνεταιρισμός ευρωπαϊκών ΚΑΕ όπου προς το παρόν συμμετέχουν 18 ομάδες εκ των οποίων οι 11 έχουν συμβόλαιο με τη διοργάνωση και συμμετέχουν λόγω συμβολαίου κάθε σεζόν ανεξαρτήτως απόδοσης. Ακόμα, έχει δικό της καταστατικό και αποσπάστηκε από την επιρροή της FIBA τη σεζόν 2000-2001 οπότε και έγινε κάτι που όμοιό του στο μπάσκετ δεν είχε ξαναγίνει. Παράλληλα με τις επίσημες- «θεσμικές» διοργανώσεις της FIBA συνυπάρχει και ο Ιδιωτικός Συνεταιρισμός της ECA. Μετά από πολλές μετονομασίες και σκαμπανεβάσματα ιδρύθηκε το FIBA Champions League εδώ και τρεις σεζόν είναι πλέον η πρώτη τη τάξει διοργάνωση της FIBA Europe και η προσπάθεια του Αρχής του αθλήματος να απαντήσει στην ECA και την Ευρωλίγκα.

Όλα τα παραπάνω περιγράφουν απλά την ύπαρξη δυο παράλληλων κόσμων στο μπάσκετ. Από δω και πέρα όμως αρχίζουν τα παράδοξα και τα μπασκετικά παράλογα της Γηραιάς Ηπείρου.

Στη μεν διοργάνωση της FIBA, το  BCL, παίζουν μεταξύ άλλων οι πρωταθλήτριες ομάδες των τοπικών πρωταθλημάτων, αλλά, ελέω αρκετών συμμετοχών πρωταθλητριών ή και δευτεραθλητριών τοπικών πρωταθλημάτων στην Ευρωλίγκα, πολλές φορές βλέπουμε να παίζουν η 3^η η 4^η η 5^η και η 6^η ομάδα της κατάταξης ενός εθνικού πρωταθλήματος.

Η Ευρωλίγκα από την άλλη έχει στις τάξεις τις 11 ομάδες με συμβόλαιο όπως γράφτηκε παραπάνω, αλλά απέναντι σε κάθε τοπική λίγκα συμπεριφέρεται εντελώς διαφορετικά, βλέποντας την ανταγωνιστικότητα του εκάστοτε πρωταθλήματος. Για παράδειγμα, την ίδια στιγμή που από την Ελλάδα συμμετέχουν μόνο ο Ολυμπιακός και ο ΠΑΟ και αυτοί οι δυο με συμβόλαιο, από την Ισπανική λίγκα (ACB) έχουν συμβόλαιο η Barcelona η Real Madrid και η Baskonia αλλά συμμετέχει θεσμικώ τω τρόπω και η πρωταθλήτρια ομάδα της ACB ή η φιναλίστ αυτής αν ομάδα που έχει συμβόλαιο κατακτήσει το Ισπανικό Πρωτάθλημα μπάσκετ. Ακόμα, στην Ευρωλίγκα από την Αδριατική Λίγκα (ABA League) συμμετέχει ο κατακτητής της εκεί διοργάνωσης και από VTB League έχει συμβόλαιο η CSKA Moscow και όταν κατακτά αυτή το πρωτάθλημα παίζει στην  Ευρωλίγκα η φιναλίστ. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δυο αυτές λίγκες είναι ιδιωτικοί συνεταιρισμοί, δηλαδή κάτι παρόμοιο με την Ευρωλίγκα.

Επίσης η Ευρωλίγκα προκειμένου να απλώσει τη διοργάνωση σε περισσότερες χώρες χρησιμοποιεί συχνά wild card την οποία και παραχωρεί σε ομάδες με οικονομικά και εμπορικά κριτήρια.

Τέλος, στην Ευρωλίγκα της επόμενης χρονιάς «θεσμικά» συμμετέχει ο νικητής του τελικού του Eurocup που είναι η δεύτερη τη τάξει διοργάνωση της ECA μετά την Ευρωλίγκα.

Ένας σημαντικός τομέας που κρίνει το κατά πόσο είναι επιτυχημένη  μια διοργάνωση, είναι η ανταγωνιστικότητα μεταξύ των ομάδων. Σαφώς η εμπειρία 20 ετών μας αποδεικνύει ότι η Ευρωλίγκα σε αυτόν τον τομέα είναι σε πολύ ανώτερο επίπεδο από το νεότευκτο BCL και όσο περνούν τα χρόνια η ψαλίδα μεταξύ των 2 διοργανώσεων ανοίγει. Αυτό συμβαίνει γιατί στην Ευρώπη γενικά μόνο οι 11 ομάδες της Ευρωλίγκας έχουν εγγυημένα έσοδα, την ίδια στιγμή που το BCL δεν δίνει ανάλογα οικονομικά κίνητρα στις ομάδες που εγκολπώνει. Αυτό, έχει ως αποτέλεσμα, όλες οι άλλες ομάδες να πορεύονται και να επιλέγουν διοργάνωση ανάλογα με τα οικονομικά τους δεδομένα. Ακόμα, η αντιπαράθεση FIBA – Ευρωλίγκας έχει φέρει σε αδιέξοδο όλες τις ομάδες που συμμετέχουν σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις καθώς συχνά μέσα στη σεζόν μπαίνουν στο δίλημμα για το που πρέπει να δώσουν το βάρος μεταξύ ευρωπαϊκών και εγχώριων  διοργανώσεων. Αυτό που μένει να δούμε είναι κατά πόσο θα επηρεάσει την κατάσταση  η συνεργασία του BCL  με την GCBH.

Συμπληρωματικά στα παραπάνω, η κόντρα αυτή καθώς και η τακτική της FIBA να επαναφέρει τα «παράθυρα» ως βήμα πρόκρισης στο Eurobasket έχει καταστήσει αδύνατη τη συμμετοχή παικτών της Ευρωλίγκας σε αυτά. Μάλιστα, είναι τέτοια η σύμπτωση των ημερομηνιών διεξαγωγής αγώνων, που βλέπουμε συχνά να παίζουν ταυτόχρονα η Εθνική Ελλάδος στα «παράθυρα» και ο Ολυμπιακός ή ο ΠΑΟ στην Ευρωλίγκα, κάτι που φυσικά αποτελεί θλιβερό θέαμα και είναι ακόμα μια πτυχή που μας δείχνει πόσο έχει βλάψει το άθλημα αυτή η κόντρα. Το μόνο καλό που έχει αυτή η ιστορία είναι ότι στα «παράθυρα» φορούν τη φανέλα με το εθνόσημο παίχτες που σε διαφορετική περίπτωση δε θα τη φόραγαν με την ίδια ευκολία, γιατί πάντα κάθε νόμισμα έχει πάνω από μια όψη.

Κατά την άποψη μου και οι δυο διοργανώσεις έχουν προβληματικά χαρακτηριστικά αλλά αυτό που με ξενίζει περισσότερο είναι ότι πλέον στην μπασκετική εποχή μας «απαγορεύεται» να κάνει μια ομάδα το «θαύμα» και να κερδίσει την Ευρωλίγκα χωρίς εγγυημένα έσοδα. Αν βάλει πλώρη μια ομάδα να κάνει κάτι τέτοιο θα χρεοκοπήσει και θα μείνει στην αφάνεια για αρκετά χρόνια. Από την άλλη είναι θετικό που η Ευρωλίγκα θέτει κάποια κριτήρια συμμετοχής σε αυτήν γιατί μόνο έτσι υπάρχει ένα στοιχειώδες επίπεδο ανταγωνισμού.

Όλα τα παραπάνω έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση στο Ευρωπαϊκό μπασκετικό γίγνεσθαι.

Έτσι όπως είναι τα πράγματα στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή θα έβλεπα με ενδιαφέρον τις διοργανώσεις να μειώνονται σε 2 οι οποίες θα ήταν πανίσχυρες. Θα μπορούσε να γίνει μια συγχώνευση  μεταξύ BCL και Eurocup. Γνωρίζω ότι μπορεί να θεωρηθεί ανέφικτο κάτι τέτοιο και γιατί η οικονομική πίτα μπορεί να μικραίνει και γιατί ο ανταγωνισμός μεταξύ των παραγόντων είναι μεγάλος για το ποιος καρπώνεται τα οφέλη μιας πανίσχυρης μπασκετικής λίγκας ακόμα και αν αυτή είναι «κάτω» από την Ευρωλίγκα. Πιστεύω ότι η σωστή διοργάνωση με θεσμοθέτηση κριτηρίων συμμετοχής, με μεγάλα οικονομικά και αθλητικά κίνητρα όπως είναι η άμεση σύνδεση με την Ευρωλίγκα ή ακόμα και τα εγγυημένα έσοδα, θα κινητοποιούσαν τις ομάδες προκειμένου να συμμετάσχουν και η εμπορικότητα του αθλήματος θα ανέβαινε. Έτσι όπως λειτουργούν και οι δυο διοργανωτές αυτή τη στιγμή επιφέρουν  ζημία και στις ίδιες τις ομάδες και τους αθλητές και στο θέαμα μα και στο ίδιο το άθλημα από όλες τις απόψεις.

Η Ωκεανία και Οι Άλλοι

Σε σχέση τις υπόλοιπες διοργανώσεις μπάσκετ ανά τον κόσμο μπορούμε να  παρατηρήσουμε ότι η NBL της Ωκεανίας τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε ανάπτυξη. Από την άποψη του θεάματος και αθλητών, τα τελευταία συντελείται άνοδος του επιπέδου της διοργάνωσης καθώς έχουν εμφανιστεί αρκετά καινούργια ταλέντα όπως έχουμε ήδη διαβάσει στη στήλη RPG Radar <ΕΔΩ>. Η λίγκα της Ωκεανίας, θα προσθέσει άλλη μια ομάδα στη δύναμή της και θα γίνουν 10 από τη σεζόν 2021-2022 καθώς η διοργάνωση της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας θα επεκταθεί ως την Τασμανία. Μπορούμε να δούμε ότι αν και συμμετέχουν λίγες ομάδες το format της διοργάνωσης είναι κάπως περίπλοκο καθώς, κάθε μια από τις 9 ομάδες δίνει 28 παιχνίδια κανονικής περιόδου. Έπειτα, η πρωταθλήτρια ομάδα δίνει έως και 8 επιπλέον knock out αγώνες, αφού και οι νικήτριες ομάδες των ημιτελικών πρέπει να πετύχουν 2 νίκες και οι τελικοί διεξάγονται με σειρά αγώνων και η πρωταθλήτρια ομάδα αναδεικνύεται εκείνη που θα πετύχει πρώτη 3 νίκες.

Σε άλλες διοργανώσεις ανά τον κόσμο, η Ασιατική λίγκα (Asia Champions Cup) συγκεντρώνει κάποιο ενδιαφέρον κυρίως λόγω του υψηλού επιπέδου της Κίνας για τα  μπασκετικά δεδομένα της περιοχής. Η Λίγκα της Λατινικής Αμερικής (BCL Americas)  στήθηκε πρόσφατα και αντικατέστησε μια παλαιότερη με όχι ακριβώς ίδια φιλοσοφία, κατά συνέπεια πρέπει να περιμένουμε να δούμε πως θα λειτουργήσει. Τέλος για τη λίγκα της κεντρικής Αμερικής (Liga Centro Americana) δεν βρήκα επιπλέον στοιχεία εκτός από κάποιους βαθμολογικούς πίνακες.

Σε ότι αφορά το κομμάτι της διαιτησίας, είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο και σίγουρα δεν είμαι αρμόδιος να το αναλύσω περεταίρω, αλλά αυτό μπορούμε να διακρίνουμε είναι ότι η διαιτησία αποτελεί συνεκτικό στοιχείο της στρατηγικής της κάθε διοργάνωσης και προσωπικά δεν είμαι καθόλου βέβαιος αν είναι χρήσιμο ή απαραίτητο να υπάρξει ενιαία λογική στο σύνολο του μπασκετικού κόσμου σε αυτό το κομμάτι. Συνοπτικά μπορούμε να σημειώσουμε ότι το NBA  κ η Ευρωλίγκα έχουν δικούς τους κανόνες η κάθε μια. Έπειτα όλες οι διοργανώσεις της FIBA τόσο σε επίπεδο Συλλόγων όσο και σε επίπεδο διοργανώσεων Εθνικών Ομάδων ακολουθούν τους ίδιους κανόνες που είναι όμως διαφορετικοί και από το NBA και από την Ευρωλίγκα.

Μέχρι σήμερα, δεν διαφαίνεται ώριμο να επιτευχθεί μια ενοποίηση κανόνων και διοικητικών αρχών στο σύνολο του μπασκετικού κόσμου, αναπτυγμένου και μη. Η εμπειρία από το ποδόσφαιρο δείχνει ότι μόνο θετικά στοιχεία θα μπορούσε να έχει η ενοποίηση καθώς το συγκεκριμένο ζήτημα δεν παράγει εμπλουτισμό και ομορφιά υπέρ του αθλήματος παρά μόνο εμπόδια και για τους πραγματικούς πρωταγωνιστές. Ακόμα και έτσι όμως, το μπάσκετ δεν παύει να είναι το πιο όμορφο, το πιο απρόβλεπτο και συνάμα το πιο δίκαιο άθλημα στον κόσμο.

Πηγές:

www.sport24.gr

https://www.wikipedia.org/

http://www.theballhog.net/moneyball/

https://redpointguard.com/archives/17004

https://www.eurohoops.net/el/fiba-champions-league-el/1007247/nea-epochi-gia-bcl-stratigiki-sinergasia-pou-ektoxevi-tin-diorganosi-tis-fiba/

Σας αποχαιρετώ, με το τραγούδι που επέλεξα για σας είναι γραμμένο το 1970, σε μουσική του Μάνου Λοΐζου και στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Πρώτη Εκτέλεση Γιώργος Νταλάρας.