Ας υποθέσουμε πως υποστηρίζεις μια ομάδα που αγωνίζεται στην Ευρωλίγκα, και πέρυσι απέτυχε στους στόχους της ενώ φέτος προσπαθεί να αλλάξει προς το καλύτερο. Ως οπαδός έχεις 3 επιλογές α) Δίνεις χρόνο και στήριξη και κάνεις ταμείο στο τέλος β) Αδιαφορείς το τι θα γίνει και παρακολουθείς τα δρώμενα γ) Ασκείς κριτική και πιέζεις για άμεσες λύσεις. Όποιο δρόμο όμως και αν επιλέξεις θα πρέπει πρωτίστως να μπορέσεις να αντιληφθείς την εσωτερική διαδικασία που ακολουθεί η ομάδα σου στην προσπάθεια της να επιτύχει τους στόχους της.
Για όποιον έχει παίξει η ασχοληθεί έστω και ερασιτεχνικά με τα ομαδικά σπορ, θα γνωρίζει πως η διαδικασία για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης ομάδας απαιτεί οργάνωση, τεχνογνωσία, κατάλληλο υλικό (παίκτες και τεχνικό τιμ) χρόνο και τύχη και κυριως πως δεν υπάρχει χρυσή φόρμουλα επιτυχίας ούτε αναλογίας μεταξύ των προαναφερόμενων. Η κάθε επιτυχημένη ομάδα είναι μια ξεχωριστή περίπτωση και έφτασε στην επιτυχία μέσα από κάποια στάδια εξέλιξης τα οποία για κάποιες ομάδες μπορεί να πάρουν περισσότερο η λιγότερο χρόνο – αλλά για όλες τις ομάδες θα υπάρξουν.
Τα στάδια εξέλιξης για οποιαδήποτε ομάδα μπορούν σε γενικές γραμμές να προσδιοριστούν μέσα από τη ακαδημαϊκή θεωρία. Σε επίπεδο διοίκησης και ψυχολογίας – (Bruce Tuckman) ως κατά βάση 4 (Forming, Storming, Norming, Performing) και σύμφωνα με τους (White – Fairhurst ) όταν ομάδα ολοκληρώσει τον κύκλο της περνάει στα επόμενα στάδια (Transforming, Reforming). Επειδή το μπλογκ δεν ασχολείται με ζητήματα διοίκησης ούτε successful team building δεν πρόκειται να το αναλύσω περισσότερο – αλλά θα πρότεινα σε όποιον ενδιαφέρεται να καταλάβει πως μια ομάδα (όχι μόνο αθλητική αλλά σε οποιοδήποτε επίπεδο) φτάνει στην επιτυχία – να αναζητήσει και να διαβάσει έστω και επιγραμματικά τα μοντέλα των Tuckman & White – Firhusrt.
Στα δικά μας τώρα γιατί μας ενδιαφέρουν όλα αυτά? Γιατί για να μπορέσεις να επιλέξεις τη στάση σου απέναντι στην όποια ομάδα υποστηρίζεις (με κριτήρια λογικής και όχι μόνο συναισθήματος) είναι καλό να καταλάβεις σε τι φάση βρίσκεται. Πιστεύω πως όλοι θα συμφωνήσουμε για το πόσο διαφορετική ήταν η φάση στην οποία βρισκόταν η ομάδα π.χ. το 1993 που ανέλαβε ο Ιωαννίδης, ο Ιβκοβιτς, οι Σουμποτιτς, Καζλάουσκας, Γιαννάκης, ξανά Ιβκοβιτς, Μπαρτζώκας και Σφαιρόπουλος. Και δεν αναφέρομαι στην ικανότητα των συγκεκριμένων τεχνικών, των διοικήσεων Κόκκαλη και Αγγελόπουλων και όλων των παικτών που αγωνίστηκαν στην ομάδα τα τελευταία 25 χρόνια (που τουλάχιστον εγώ παρακολουθώ) – αλλά στο αποτέλεσμα της προσφοράς όλων που απεικονίζεται στην απόδοση της ομάδας. Εν ολίγοις είναι διαφορετικός ο ορισμός της επιτυχίας για την ομάδα του Ιωαννίδη του 1993 από αυτόν του Ολυμπιακού των Ιβκοβιτς, Μπαρτζώκα ή Σφαιρόπουλου.
Πριν προχωρήσουμε παρακάτω ας εξηγήσουμε εντελώς επιγραμματικά τα 4 βασικά στάδια εξέλιξης της κάθε ομάδας. Α) Forming – η φάση του σχηματισμού. Σε αυτή τη φάση γίνεται η επιλογή των μελών της ομάδας και ακολουθεί ο σχεδιασμός των ρόλων και των αρμοδιοτήτων. Β) Storming – αργού βηματισμού & ωρίμανσης της απόδοσης. Υπάρχουν σκαμπανεβάσματα στην απόδοση και η ομάδα ψάχνεται ανάμεσα στο τι είναι ικανή να επιτύχει και ποια είναι τα πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες της. Γ) Norming – σταθεροποίηση της απόδοσης. Η ομάδα και ξέρει και μπορεί να αποδώσει σύμφωνα με της δυνατότητες της και Δ) Κορύφωση της απόδοσης. Η ομάδα ξεπερνάει τις προσδοκίες και επιτυγχάνει κάποιο αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα. Συμφωνά με τη θεωρία όταν οποιαδήποτε ομάδα φτάσει στην κορύφωση της απόδοσης της – ακολουθεί νομοτελειακά η πτώση είτε η μετεξέλιξη της ομάδας σε κάτι άλλο. Πριν λοιπόν συζητήσουμε αν η ομάδα μας είναι καλή φέτος ή όχι θα πρέπει να συμφωνήσουμε σε ποια φάση βρίσκεται.
Και εκεί είναι που γίνεται ιδιαίτερο το ζήτημα αφού ο Ολυμπιακός έφτασε στην κορύφωση του το 2013 με τις Back to back κατακτήσεις της Ευρωλίγκα και έκτοτε βρίσκεται σε μια διαδικασία αντίφασης. Από τη μια αποδόμησης εκείνης της ομάδας (με σημαντικούς παίκτες να φεύγουν σταδιακά) προσπαθώντας όμως ταυτόχρονα να συνεχίσει το ίδιο αγωνιστικό μοντέλο. Η προσπάθεια γίνεται αντικαθιστώντας τα γρανάζια εκείνης της μηχανής με ενδεχομένως “καλύτερα εξαρτήματα” – δυστυχώς όμως παραγνωρίζοντας πως η αντοχή του κράματος αυτής της ομάδας έχει φτάσει στα όρια του. Η ομάδα των θαυμάτων και του refuse to lose δεν είναι κάτι που επ-αναδημιουργείς γιατί δεν είναι προϊόν ή υπηρεσία – είναι κάτι το μοναδικό που απλά συμβαίνει – όπως και όλες οι πρωταθλήτριες ομάδες. Στο προηγούμενο κείμενο είχα αναρωτηθεί «Που ακριβώς βρισκόμαστε σε σχέση με την διαδικασία εξέλιξης της ομάδας» νομίζω λοιπόν πως βρισκόμαστε στη φάση της δύσκολης απόφασης. Καθώς παρότι υποστηρίχθηκε ευλαβικά για ακόμη μια χρονιά το μοντέλο (των προηγούμενων ετών)
α) Ομοιογένεια (διατήρηση κορμού, επιστροφή Παπανικολάου)
β) Ηγετική ικανότητα των Σπανούλη, Πρίντεζη
γ) Αθλητικότητα των undersized center – Μπιρτς & Γιανγκ
δ) Επιθετική ικανότητα των Λοτζέσκι & Γκριν από την περιφέρεια
ε) Προοπτική εξέλιξης και Φιλοδοξία διάκρισης των νέων (Παπαπέτρου, Αγραβάνη, Μιλουτίνοφ)
στ) Δόγμα Σφαιρόπουλου – πως όλα ξεκινάνε από την άμυνα.
Το μοντέλο δεν αποδίδει τα αναμενόμενα…
Η ομάδα φέτος παρότι προσέθεσε εξαιρετικά εξαρτήματα στη μηχανή της δείχνει αγωνιστικά στα ίδια επίπεδα με την περσυνή (αρνητική εικόνα) παρότι βρίσκεται στο 5-4 και αυτό αποδεικνύεται από την στατιστική της απεικόνιση. (Πίνακας Α & Β)
Πίνακας Α -Σαιζόν 2016/17 (9η Αγωνιστική)
Πίνακας Β – 2015/16 (ΤΟΠ16 ομάδες σύνολο αγώνων)
Δεν χρειάζεται να είσαι αναλυτής για να δεις πως η κακή περσυνή επιθετική αν-αποτελεσματικότητα (FG%, 3P%, FT%, Assist, Points per game / Offense) σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας συνεχίζεται και φέτος. Π.χ. με βάση τα δεδομένα της 9ης αγωνιστικής ο Ολυμπιακός έχει την 11η καλύτερη επίθεση και την 4η καλύτερη άμυνα. Στα δε σουτ εντός πεδιάς η ομάδα σουτάρει με 44% 15η επίδοση στις 16 ομάδες και στα 3π με 35% 14η απόδοση στις 16 ομάδες. Στη δε δημιουργία οι 15.2 ασσιστ ανά αγώνα σημαίνουν πως μόνο μια ομάδα (Ουνιξ Καζάν) μοιράζει λιγότερες ασσιστ από εμάς ανά αγώνα. Με το 1/3 της κανονικής περιόδου να έχει περάσει και τα συνεχόμενα παιχνίδια μέχρι τον Μάιο ποιος πιστεύει πως υπάρχει ο χρόνος και μπορεί να αλλάξει δραματικά και ανοδικά η απόδοση μας? (εκτός από τον Red Believer που είναι ιδιαίτερη περίπτωση :-))
Και αν πέρυσι υπήρχε η δικαιολογία του τραυματισμού των Λοτζεσκι και Γιανγκ, της κακής χρονιάς του Σπανούλη, και της έλλειψης παίχτη πίσω από τον αρχηγό να πάρει τα δύσκολα σουτ – όλα αυτά δεν ισχύουν φέτος. (Με εξαίρεση την αγωνιστική ανυπαρξία του Γιανγκ) Σε ορισμένες λοιπόν περιπτώσεις το να κρύβεσαι πίσω από το δάκτυλο σου και να προσποιείσαι πως αυτό δεν συμβαίνει απλά καθυστερεί την αποδοχή του προβλήματος και την επίλύση του. Φαντάζομαι πως κάποιοι ήδη θα έχουν αρχίσει να πιπιλάνε την εύκολη λύση – αλλαγή προπονητή, ψυχολογίας και άντε 1-2 κινήσεις – αλλά πολύ φοβάμαι πως αυτό θα είναι άλλη μια προσωρινή λύση που θα κρύψει τα προβλήματα κάτω από το χαλάκι.
Υπάρχει η υπομονή να στηρίξουμε την ομάδα να μετεξελιχθεί σε κάτι νέο? (Transformation phase) Εάν ναι , χρειάζεται η διοίκηση να αποφασίσει το πως αυτό πρέπει να γίνει και να προετοιμαστεί για τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν κατά τη διάρκεια και στο τέλος της φετινής σαιζόν.
Εάν δεν υπάρχει η υπομονή, τότε ας αντικατασταθεί ο Γιανγκ ή ο Μιλουτίνοφ με κάποιο center που να μπορεί να βοηθήσει – και ας παίξουμε άλλη μια χρονιά στο ίδιο μοτίβο – “αφού αυτή η στάνη αυτό το τυρί βγάζει”. Και ας ελπίσουμε η μοναδική κλάση των Σπανούλη και Πρίντεζη και η ποιότητα των υπόλοιπων να πιάσει στον ύπνο τους ανταγωνιστές μας και να μας δικαιώσει – αλλά ακόμα και να γίνει αυτό η ομάδα έχει κλείσει τον κύκλο της. Απλά παρατείνουμε το αναπόφευκτο και παραμυθιαζόμαστε με τις νίκες κόντρα στον μεγάλο μας αντίπαλο.
Και επειδή δεν θέλω να παρεξηγηθώ δεν λέω πως η φετινή ομάδα δεν είναι καλή η δεν μπορεί να προχωρήσει στη διοργάνωση – αυτό που ισχυρίζομαι είναι πως έπιασε το ταβάνι της πριν 2-3 χρόνια και έκτοτε βρίσκεται σε πτώση και δεν ξέρω αν αυτό που προσπαθούμε αγωνιστικά να επαναλάβουμε είναι αρκετό ή δίνει κάποια προοπτική για το μέλλον.
Ενδεχομένως μια αλλαγή στρατηγικής να δώσουμε την μπάλα και την ευθύνη της οργάνωσης στα χέρια του Χάκετ ή να αυξηθούν οι χρόνοι συμμετοχής των Γκριν, Παπαπέτρου να δώσει μια άλλη δυναμική στην ομάδα – αφού αν δεν επιτύχει η σαιζόν θα έχουμε τουλάχιστον προσπαθήσει να αναδείξουμε τους αστέρες της επόμενης ημέρας. Και τα δύο πάντως δεν γίνονται – και να μετεξελιχθεί η ομάδα αλλά και να παίζουν συνεχώς 25-30 λεπτά οι ήρωες του παρελθόντος για να πάρουμε μια ακόμα νίκη.
Τέλος ολοκληρώνοντας αυτή τη σκέψη θα ήθελα να επισημάνω πως η απόφαση για το τι ομάδα θέλουμε να γίνουμε δεν αφορά κανέναν άλλο παρά τους ιδιοκτήτες – και εμείς ως οπαδοί απλά θα κρίνουμε το θέαμα και το αγωνιστικό αποτέλεσμα. Έτσι και αλλιώς δεν νομίζω πως οι Αγγελόπουλοι θα πρέπει να ασχοληθούν με τους μόνο 6-8 χιλιάδες πιστούς που κατηφορίζουν στο ΣΕΦ στα παιχνίδια -εκτός ΠΑΟ – αλλά με την επένδυση τους και τη φιλοδοξία τους για το μέλλον της ομάδας.
Όπως μου έλεγε ένας παλιός μου διευθυντής το πρόβλημα με της διοικήσεις των επιχειρήσεων συνοψίζεται στο Mountain theory – όσο ψηλότερα βρίσκεσαι στο βουνό τόσο καλύτερη θέα έχεις και μπορείς να πάρεις καλύτερες αποφάσεις για το τι θα πρέπει να γίνει στην πεδιάδα – αλλά όσο ψηλότερο είναι το βουνό και όσο μεγαλύτερη η παραμονή σου σε αυτό – τόσο και λιγότερο το διαθέσιμο οξυγόνο για την λειτουργία του εγκεφάλου σου – με αποτέλεσμα αν παραμείνεις πολύ να χάσεις την επαφή με τις αισθήσεις σου τη λογική και την πραγματικότητα. Ας ελπίσουμε να μην ισχύει αυτό και στην δική μας περίπτωση.
