Καλή χρονιά! Καθώς η Όμικρον επελαύνει, κάποιοι κάνουν καραντίνα παίζοντας με στατιστικά. Καλά, δεν είναι μόνο αυτό, είναι και το στερητικό σύνδρομο από την έλλειψη της ομάδας (που λέει και ο @kpapan), αλλά κυρίως είναι και η μαγεία της επίλυσης γρίφων – ειδικά όταν προσπαθείς να κατανοήσεις το αγαπημένο σου παιχνίδι πιο βαθιά από αυτό που βλέπουν τα μάτια σου.
Αυτό το άρθρο έρχεται σε συνέχεια του προηγούμενου για την σημασία των DefRTG και OffRTG και τη συμβολή τους στο ποσοστό νικών (win%) των ομάδων της Euroleague για να το εμπλουτίσει (και διορθώσει) σε κάποια βασικά σημεία. Αν η ορολογία σας φαίνεται ξένη, ρίξτε πρώτα μια ματιά στην αρχή του προηγούμενου για τους απαραίτητους ορισμούς.
Σήμερα, θα μιλήσουμε μόνο για τις Regular Seasons της Euroleague από την περίοδο (2016-17) μέχρι τα μισά της φετινής χρονιάς (2021-22, Rounds: 1-17). Θα ξεκινήσουμε πρώτα με ένα γράφημα της εξέλιξης του DefRTG σε αυτές της περιόδους.
To παραπάνω γράφημα δείχνει τη διασπορά των DefRTG των ομάδων ανά χρονιά. Το κάθε κουτί περιέχει τα “μεσαία” 2/4 της διασποράς (ή αλλιώς τις μισές ομάδες), οι γραμμές πάνω και κάτω τα δύο ακριανά τέταρτα (¼ πάνω και ¼ κάτω από τα «μεσαία» – εκτός του 2021 που η Khimki φαίνεται σαν τελίτσα εκτός ορίων), ενώ με * επισημαίνεται ο Μέσος Όρος (ΜΟ) του DefRTG κάθε χρονιάς. Το αξιοσημείωτο εδώ είναι πως δεν υπάρχει κάποια γενική τάση την τελευταία πενταετία. Αντιθέτως παρακολουθούμε πως συνολικά αυξήθηκε απότομα από το (2016-17) στο (2017-18) για να μειωθεί σταδιακά στη συνέχεια μέχρι πέρυσι.
Κάποιος θα υποθέσει πως λογικά αντίστοιχη θα είναι η εικόνα στην επίθεση, αφού ότι τρώει κάποιος το βάζουν οι άλλοι. Αμ δε! Το αντίστοιχο γράφημα για το OffRTG δείχνει:
Ενώ οι μέσοι όροι DefRTG και OffRTG ακολουθούν αντίστοιχες πορείες, οι διασπορές που ακολουθούν είναι αρκετά διαφορετικές. Και εδώ ακριβώς γεννιέται το ερώτημα της διαφοράς συμμετοχής των Defensive και Οffensive RTGs στο ποσοστό νικών (win%) των ομάδων. Μία παλινδρόμηση ανά season της Euroleague δίνει τα παρακάτω:
Και τώρα αρχίζει το πάρτυ. Υπενθυμίζω πως στο προηγούμενο άρθρο είχαμε δει μόνο συγκεντρωτικά την παλινδρόμηση για το σύνολο των ομάδων σε αυτές τις σαιζόν (το κύριο σενάριο ήταν χωρίς την “κουτσή” χρονιά 2019-20). Και αυτό που είναι πασιφανές είναι πως η τάση της διαφοροποίησης αλλάζει πάρα πολύ από χρονιά σε χρονιά*.
Με απλά λόγια: Δεν υπάρχει γενικός κανόνας. Συνολικά ναι, μέχρι στιγμής φαίνεται να υπερτερεί η άμυνα (με 4-2 στις σαιζόν) αλλά αυτό δε σημαίνει τίποτα παραπάνω. Στη δε φετινή χρονιά, η υπεροχή της είναι πολύ μικρή και κανείς δεν ξέρει αν θα καταλήξει έτσι στο τέλος. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από τη μείωση των συγκεντρωτικών δεικτών όταν στις σαιζόν 2016-21 προσθέσαμε τη φετινή χρονιά.
Μελετώντας το “φέτος”
Κάποιος προσεκτικός θα παρατηρήσει πως η παλινδρόμηση στη φετινή χρονιά έχει πολύ μεγάλη τυπική απόκλιση. Αυτό είναι λογικό καθώς οι 17 αγώνες που εξετάζουμε μεταβάλλουν το ποσοστό νικών (win%) κατά 5.88% ανά νίκη ή ήττα (100:17 = 5.88). Στο παρακάτω γράφημα φαίνεται το πραγματικό και το εκτιμώμενο μέσω της παλινδρόμησης win% ανά ομάδα:
Αν εστιάσουμε στις σημαντικές διαφοροποιήσεις θα παρατηρήσουμε πως Μπαρτσελόνα, Ρεάλ, Ζένιτ, ΤΣΣΚΑ, Βιλεμπάν και Μπασκόνια έχουν σπάσει αρκετά (>10%) το μοντέλο προς τα πάνω (δλδ. περίπου 2 νίκες παραπάνω), η Φενέρ περίπου ~12% προς τα κάτω, ενώ οι υπόλοιπες 11 ομάδες βρίσκονται ανάμεσα στο διάστημα [-6.67, 4.32] που είναι σχετικά εύλογο για τον μικρό αριθμό των 17 αγώνων.
Οι λόγοι που το πρώτο γκρουπ υπεραποδίδει σε σχέση με τη συνάρτηση παλινδρόμησης μπορεί να είναι:
- Η ικανότητά τους να κερδίζουν τα περισσότερα οριακά ματς σε συνδυασμό με τη διασπορά των δεικτών Off/DefRTG στους 17 αγώνες (πχ: ένα καλό/κακό “φεγγάρι”, κάποιες καλές/κακές “βραδιές” κ.α) που αλλοιώνουν την κατανομή.
- Κάποιοι (;) ίσως να στηρίζονται λίγο περισσότερο στην επίθεση, ξεφεύγοντας από την κεντρική τάση.
Από την άλλη η Φενέρ, σύμφωνα με τη συνάρτηση παλινδρόμησης θα έπρεπε να είχε κάνει δύο νίκες περισσότερες. Οι λόγοι που πιθανόν απέτυχε σε αυτό είναι αντίστοιχα η αλλοιωμένη κατανομή (ήττες σε αρκετά οριακά ματς, διασπορά των διαφορών) ή ότι έχει πέσει στην παγίδα της υπερβολικής έμφασης στην άμυνα που δεν της δίνει από μόνη της αποτελέσματα.
Και τώρα τι;
Sorry for the inconvenience, ελπίζω να ξεκαθάρισα πειστικά το τοπίο. Μπορεί να συμβαίνει τις περισσότερες φορές, αλλά όχι πάντα.
Είναι πασιφανές πως φέτος οι ομάδες έχουν δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην άμυνα, το δε ¼ αυτών εμφανίζουν εξαιρετικές αμυντικές επιδόσεις σε σύγκριση με την προηγούμενη πενταετία. Παρόλα αυτά, οι διαφοροποιήσεις που εμφανίζουν οι Μπαρτσελόνα, Ρεαλ, Ζένιτ, ΤΣΣΚΑ (που βρίσκονται στην 8άδα στα μισά του πρώτου γύρου) δίνουν ένα σημάδι πως τα πράγματα μεταξύ άμυνας-επίθεσης είναι υπερβολικά οριακά. Επίσης ματιά στα δύο γραφήματα με τη διαφορά διασποράς των Def/Off RTGs θα πρέπει να μας προβληματίσει πολύ.
Ειδικότερα για την ομάδα μας, θεωρώ πως σε γενικές γραμμές το επίπεδο της αμυντικής αποτελεσματικότητας είναι ικανοποιητικότατο, αλλά χρειαζόμαστε λίγο περισσότερο δουλειά στην επίθεση – ιδιαίτερα σε κάποια σημεία που “πίνουμε θάλασσα” επιθετικά. Εδώ θέτω και ένα μη στατικής φύσης ερώτημα:
Επιπλέον, όσο περνάει ο καιρός, το “διάβασμα” των επιτελείων θα έχει ακόμα περισσότερα δεδομένα και μεθόδους αντιμετώπισης, ενώ ο εφησυχασμός σε ένα γενικό πλεονέκτημα μπορεί να αποβεί μοιραίος σε κάποια κρίσιμη στιγμή. Όχι τόσο για την είσοδο στην οκτάδα αλλά για το… μετά.
Ας βγούμε όμως πρώτα όλοι μας υγιείς από την περιπέτεια του Covid και όλα τα άλλα τα γίνονται!
Καλή χρονιά, με υγεία και κάθε καλό σε όλους!