EL 2019/20 Recap Part I – The Turkish money ball

COVID -19 ή κατά κόσμον COVID-SARS-2.

Η αιτία που αυτή τη στιγμή γράφω αυτό το κείμενο, ο λόγος που δεν υπάρχει αγωνιστική δράση, ο λόγος που πρέπει όλοι να αφήσουμε το εγώ μας και να κοιτάξουμε πως θα περιφρουρήσουμε το “εμείς”.

Μείνετε λοιπόν σπίτι φίλες και φίλοι και για να περάσει η ώρα σας εποικοδομητικά διαβάστε την προσπάθεια ανάλυσης της καλύτερης ομάδας, μέχρι και τη διακοπή, της φετινής αλλά και περσινής Euroleague.

Φυσικά και μιλάω για την Efes του coach Ataman που μετουσιώνει το money ball σχεδόν σε απόλυτο ποσοστό. Σωστές επιλογές, σε σωστή τιμή και με προτεραιότητα την ιδανική χημεία του συνόλου. Πολλοί αναρωτιόμαστε αν το δημιούργημα του Ergin Ataman έχει αξιολογηθεί όπως του αρμόζει από την μπασκετική κοινή γνώμη.

Αν η περσινή της πορεία εξέπληξε πολλούς η φετινή για εμένα είναι πραγματικά απίστευτη. Όχι τόσο γιατί εξέλιξε το παιχνίδι της, αλλά γιατί διατήρησε την καταπληκτική της χημεία κάνοντας πολύ στοχευμένες κινήσεις που απλά την ενδυνάμωσαν και της έδωσαν τη δυνατότητα να μην επηρεαστεί από τις σοβαρές απουσίες (Dunston, Moerman) που την έπληξαν από το ξεκίνημα της σεζόν.

Η Efes πέρα από την πρωτοπορία στην βαθμολογία, παίζει ίσως και το καλύτερο μπάσκετ μαζί με τη Real και φαντάζει η ομάδα με τις περισσότερες λύσεις στα περισσότερα προβλήματα. Η ομάδα της Πόλης αν η διοργάνωση επιστρέψει στην “κανονικότητά” της φαντάζει σαν το Νούμερο 1 φαβορί για την κατάκτησή της.

Πάμε όμως να δούμε πως τα έχουν καταφέρει όλα αυτά ο coach Ataman και τα παιδιά του.

Αρχικά, αν θέλαμε να προσωποποιήσουμε την καθολική επιτυχία των Τούρκων, θα μπορούσαμε να πούμε ένα μόνο όνομα και δε θα μπορούσε να είναι άλλο από αυτό του Shane Larkin. O μικρόσωμος Αμερικάνος guard μοιάζει σαν cheat σε videogame. Είναι πιο γρήγορος, πιο αλτικός, πιο εύστοχος, πιο εύστροφος από κάθε αντίπαλο του στα Ευρωπαϊκά παρκέ. Είναι στιγμές που δίνει την εντύπωση πως δεν μπορεί να τον σταματήσει κανένας και έχει καταφέρει να κυριαρχήσει όσο κανείς άλλος τα τελευταία, αρκετά, χρόνια.

Τα νούμερά του ζαλίζουν! (22,2 ppg, 25,8 PIR/Game, 58,3% TSR, 56% 2pt, 51% 3pt, 90% 1pt) πλαισιωμένα από περίπου 4 assist/game. Είναι κοινώς αποδεκτό λοιπόν ότι ο (In)Shane (κλεμμένο) τους ανεβάζει τουλάχιστον ένα επίπεδο και τους δίνει λύσεις πολλές φορές πέρα από τη λογική, αλλά θα ήταν άδικο να επικεντρωθούμε μόνο σε αυτόν. Οι Τούρκοι έχουν φτιάξει ένα καταπληκτικό σύνολο που δομήθηκε με παίχτες με τρομερή ποιότητα και με στοιχεία που αλληλοσυμπληρώνονται και που ευνοούν το παιχνίδι των υπολοίπων.

Οι Micic (14,5 ppg, 5,8 apg, 49,5 TSR), Pleiss (9,5 ppg, 61,9 TSR), Singleton (7,8 ppg, 48 TSR), Simon (8,9ppg, 3 apg, 48,9 TSR), Beaubois (9,5 ppg, 46,3 TSR ) αποτελούν τον σκληρό πυρήνα του rotation και εμπλουτίζονται από εξαιρετικούς ρολίστες σαν τον Anderson, τον Peters, τον Balbay και τον Sanli που έρχονται να δώσουν ο καθένας τους κάτι πολύ συγκεκριμένο. Όλοι αυτοί έχουν τραβήξει το κάρο μέχρι τώρα και έχουν δώσει χρόνο στον σπουδαίο Dunston και στον ποιοτικότατο Moerman να επανέλθουν από τους σοβαρούς τραυματισμούς τους και να προσδώσουν ακόμα περισσότερο βάθος σε ένα ήδη πλούσιο ρόστερ.

ΕΠΙΘΕΣΗ

Βασική αρχή στο σχέδιο της Efes είναι οι καλές αποστάσεις και η επένδυση στα βασικά του αθλήματος. Οι Τούρκοι κινούνται διαρκώς με σκοπό να εφαρμόζουν τις βέλτιστες διατάξεις που θα τους δίνουν πληθώρα επιλογών και στηρίζουν πολλά στην ικανότητα που έχουν οι περισσότεροι παίχτες τους με την μπάλα στα χέρια.

Για τους Larkin και Micic δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μνεία, αφού μιλάμε για ελίτ χειριστές, αλλά θα πρέπει να σταθούμε λίγο στον Simon που στα δικά μου μάτια είναι ίσως ο πιο επιδραστικός πλάγιος της διοργάνωσης. Ο Κροάτης άσσος έχει τρομερή άνεση με την μπάλα στα χέρια και μπορεί, πέρα από το να τιμωρήσει την close out άμυνα, να βρει σκορ και δημιουργία μετά από ένα screen. Ο Simon αποτελεί την παράπλευρη αρτηρία της δημιουργίας της Efes, είναι αυτός που σηκώνει το βάρος των αποφάσεων όταν ένας εκ των Micic, Larkin εγκλωβίζεται.

Ο Beaubois, αν και έχει την ίδια ευχέρεια στο χειρισμό, δημιουργεί λιγότερο σαν δημιουργός και κυρίως ψάχνει να δημιουργήσει το δικό του σουτ είτε αμέσως μετά το screen σουτάροντας, είτε πηγαίνοντας μέχρι μέσα εκμεταλλευόμενος την ταχυδύναμή του.

Στη μεγαλύτερη διάρκεια των αγώνων ο coach Ataman παρουσιάζει σχήματα ακόμα και με 3 χειριστές με σκοπό να εξασφαλίσει την σωστή και εύρυθμη κυκλοφορία της μπάλας και τη δυνατότητα να απειλήσει με περισσότερους από έναν πυλώνες μέσα σε ένα πλαίσιο που στηρίζεται σε τεράστιο ποσοστό στα καλά τοποθετημένα screens στην μπάλα που συνδυάζεται με αρκετά screens μακριά από την μπάλα.

Ο coach Ataman προσπαθεί να απλοποιήσει σε μεγάλο ποσοστό τη ροή της επίθεσής του και να δημιουργήσει τις ιδανικές συνθήκες για τους εκτελεστές του ακόμα και στα πρώτα δευτερόλεπτα των επιθέσεων. Σε αρκετά plays στήνονται screen μακριά από την μπάλα με σκοπό, είτε ο Larkin είτε ο Beaubois συνήθως να βγουν από αυτά και να απειλήσουν άμεσα όντας σε κίνηση (κυρίως ο πρώτος) ή να εκτελέσουν άμεσα. Έτσι η Efes γίνεται απειλητική ακόμα και αμέσως μετά την εισαγωγική πάσα.

Με τέτοια περιφέρεια – η σημασία της ποιότητας του σκριν είναι το Α και το Ω

Singleton, Pleiss, Peters και Sanli τοποθετούν δυναμικά τα κορμιά τους και σε συνδυασμό με την υπομονή και το διάβασμα που διακρίνει τους χειριστές της Efes, βρίσκεται πάντα η ιδανική γωνία εκτέλεσης του ballscreen.

Βασική διάταξη των Τούρκων είναι η 4 out 1 in στοχεύοντας στην όσο καλύτερη εφαρμογή των αποστάσεων και την ύπαρξη πολλών επιλογών για πάσα έξω μέσα από drive n kick καταστάσεις, αλλά και να δημιουργηθούν οι χώροι ώστε παίχτες σαν τους Larkin, Micic, Beaubois κατά κύριο λόγο να επιτεθούν προς το καλάθι. Τα screen είναι διαδοχικά από διαφορετικούς παίχτες, ακόμα και μεταξύ guards.

Σημαντική παράμετρος στο παιχνίδι των Τούρκων είναι η ύπαρξη απειλής από τη γραμμή του 3πτ σχεδόν από όλες τις θέσεις. Με εξαίρεση τους Sanli, Dunston όλοι οι υπόλοιποι του ρόστερ σουτάρουν από αξιοπρεπώς (Singleton, Pleiss, Anderson, Μoerman) εώς πάρα πολύ καλά (Micic, Larkin, Beaubois, Simon, Peters). Όμως βασικό χαρακτηριστικό της ομάδας της Πόλης είναι η αποτελεσματικότητά της. Για την ακρίβεια οι περισσότεροι παίκτες του Αταμάν φέτος είναι πιο εύστοχοι από το 3π % της καριέρας τους.

Δεν είναι μόνο η ποιότητα των αθλητών, αλλά και η επιλογή των σουτ που παίρνουν. Για να ποσοτικοποιήσω την αποτελεσματικότητα της Τουρκικής ομάδας σας παραθέτω τα ποσοστά κατοχών που σκοράρουν οι παίχτες της Εφές.

Larkin 58%
Micic 50%
Beaubois 46%
Simon 49%
Pleiss 62%
Peters 55%
Anderson 49%

Να σημειωθεί επίσης ότι ο coach Ataman αφήνει πολλά περιθώρια στους παίχτες του να εκτελέσουν ακόμα και έξω από το σύστημα όταν νιώθουν «ζεστοί». Οι Larkin, Micic, Simon και ο Beaubois πολλές φορές θα σουτάρουν ακόμα και χωρίς να έχει κυκλοφορήσει η μπάλα ή και στον αιφνιδιασμό.

Πέρα από αποτελεσματική, η Efes είναι και πολύ προσεκτική στη μεταχείριση της μπάλας. Παρότι στο μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς τα παιχνίδια της πήγαν σε πολλές κατοχές – για την ακρίβεια Plays (μ.ο 80) – κάνει μόλις 11 λάθη. Έτσι λοιπόν ενώ δεν έχει ιδιαίτερη έφεση στο επιθετικό ριμπάουντ (μόνο ο σταθερότατος φέτος Pleiss συνεισφέρει σταθερά σε αυτόν τον τομέα) καταφέρνει να εξασφαλίζει περισσότερες κατοχές από τους αντιπάλους της απλά μην πουλώντας μπάλες.

Με Οffensive rating κοντά στους 110 πόντους ανά 100 Plays θα περιμέναμε οι assists να είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο. ΟΚ οι περίπου 18 assist ανά παιχνίδι δεν είναι λίγες αλλά το σημαντικό στοιχείο είναι πως η επιθετική παραγωγή της ομάδας της Ευρωπαϊκής όχθης της Πόλης στηρίζεται στην ατομική ικανότητα των χειριστών της. Ο Larkin παίρνει μόλις το 25% των πόντων του από assist όπως και ο Micic ενώ και ο Simon κατά 60% σκοράρει φτιάχνοντας μόνος το σουτ του, ενώ περισσότερους από τους μισούς πόντους του τους πετυχαίνει με τον ίδιο τρόπο ο Beaubois.

Πάμε όμως να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει στο παρκέ:

<Beaubois: Off Ball to pindown screen>

Ο Larkin γίνεται παραλήπτης της μπάλας βγαίνοντας από screen του Dunston στις 45^ο που τρέχει ταυτόχρονα με το handoff ανάμεσα σε Balbay – Beaubois. O Γάλλος αφού δώσει την μπάλα λαμβάνει screen από το Singleton αρχικά για να αποκτήσει απόσταση από το Llull που τον μαρκάρει κόβοντας προς το καλάθι και αμέσως παίρνει ένα pindown πάλι από τον Αμερικανό PF για να εκτελέσει από τις 45. Τόσο ο Dunston όσο και ο Balbay έχουν απλωθεί στο παρκέ ο ένας για να μπορέσει να σκρινάρει τον Larkin αν χρειαστεί και ο Τούρκος ακροβολισμένος για να γίνει αποδέκτης ενός Kick out αποτραβώντας ταυτόχρονα και πιθανές βοήθειες.

Άλλη μια δράση για τον Γάλλο SG που γίνεται παραλήπτης της εισαγωγικής πάσας μετά από Pin down screen και η δράση επιμένει να στηρίζεται σε συνεργασία 2 παιχτών αφού ο Singleton παραμένει κοντά στον συμπαίκτη του και προσπαθεί να του δώσει την κατάλληλη γωνία για να απελευθερωθεί. Όταν ο Γάλλος γίνεται κάτοχος της μπάλας ο Singleton ρολάρει στο PnP όντας ελεύθερος αφού ο Bolomboy έχει μείνει στο double team ο Pleiss έχει βυθιστεί στη ρακέτα απομονωμένος με ένα αντίπαλο ενώ ο Simon έχει βγει στις αριστερές 45º δίνοντας πλάτος.

Είπαμε παραπάνω πως η Efes εφαρμόζει πολλά screens πριν την εισαγωγική πάσα για να δημιουργήσει τους χώρους και την ανισορροπία που χρειάζονται οι χειριστές της για να εκτελέσουν. Ο Larkin λοιπόν περνάει μέσα από το stagger pindown που του δίνουν Pleiss και Singleton για να βγει στην κορυφή και μετά σε μια spread, (απλωμένη στα Ελληνικά), διάταξη επιτρέπουν στον Shane να εκτελέσει μετά από μόλις ένα screen ενώ έχει την επιλογή τόσο του Singleton που ρόλαρε έξω, όσο και του Beaubois που είναι μόνος στην απέναντι από την κίνησή του γωνία.

Aν νομίζετε ότι όλα κινούνται γύρω από το Larkin θα δείτε πως αυτό δεν ισχύει. O Micic περιμένει την κίνηση των υπολοίπων για να ξεκινήσει το play μετά τη χέρι με χέρι μεταφορά της μπάλας από τον Singleton και βρίσκει τον Beaubois που παίρνει ένα διαγώνιο pin down από Moerman. Στη συνέχεια διαβάζει την κατάσταση και συνεχίζει προς το πλάι τραβώντας βοήθεια ενώ ο συμπατριώτης του Forward με το short roll στο High post θα αποτελέσει σκαλοπάτι για να φτάσει η μπάλα στο Larkin που παραμένει, φαινομενικά, αμέτοχος στην αδύναμη πλευρά και τιμωρεί τη βοήθεια που δίνει ο Sant Ross.

Ίδιο play στο δεύτερο παράδειγμα με λίγο διαφορετική διάταξη και τη δράση να εκτελείται κεντρικά με το Larkin να πηγαίνει κάθετα και τον Pleiss, (που το κάνει συχνά μέσα στη σεζόν), να ρολάρει μέχρι το ύψος των βολών και αυτή τη φορά η μπάλα πηγαίνει πάλι στην αδύναμη αλλά με σκοπό να χτυπήσει την close out άμυνα εδώ με τον Singleton, αλλά το τρέχει αρκετά συχνά με τον Simon. Δεν χρειάζεται να διευκρινίσω ότι η ίδια δράση μπορεί να τελειώσει με 3πτ από τον εκάστοτε guard ή forward που βρίσκεται στην weak side.

H ικανότητα των guards της Efes στην ανάγνωση της αντίπαλης άμυνας και η άνεση τους με την μπάλα στα χέρια μετατρέπει την επίθεση των Τούρκων σε μια χορογραφία δύσκολα αντιμετωπίσιμη. Στο παραπάνω παράδειγμα ο Micic είναι τοποθετημένος στις 45º και οι Singleton – Pleiss, που αμφότεροι μπορούν να απειλήσουν από μακριά, έχουν στηθεί να δώσουν διαδοχικά screens στο Σέρβο, αυτός όμως διαβάζει την κακή άμυνα του James, επιτίθεται, διαβάζει την βοήθεια που έρχεται από την αδύναμη πλευρά, πασάρει στο Larkin και αυτός τιμωρεί.

Ας δούμε τώρα και τις αποστάσεις που εφαρμόζει με ευλάβεια η Efes – το περιβόητο spacing. Αρκετό πλάτος και προσπάθεια η αντίπαλη ρακέτα να έχει όσο λιγότερο κόσμο γίνεται για να δράσουν κάνοντας drive τα πληθωρικά guards του Ataman. Singleton, Simon κατευθύνονται στις γωνίες, ο Micic δίνει χώρο και ο Larkin σε μια 2 εναντίον 2 κατάσταση τελειώνει εύκολα με lay up μετά από ένα screen του Pleiss. To ίδιο πλαίσιο μπορεί να εφαρμοστεί και με όλους τους υπόλοιπους χειριστές της ομάδας όπως ο Simon όπως φαίνεται στο δεύτερο gif.

Από το playbook της Efes δεν λείπουν και τα screens ανάμεσα στα guards των Τούρκων. Εδώ ο Larkin σκρινάρει τον Micic και μετά από κάτι σαν Pop out συνεχίζει τη ροή της επίθεσης και παίρνει άμεσα σκριν από το Sanli τελειώνοντας εύκολα τη φάση.

AMYNA

Όσο όμως και αν η Efes έχει ταυτιστεί με την επίθεση δεν πρέπει να της παραγνωρίσουμε την εξαιρετική αμυντική της συμπεριφορά τόσο σε ατομικό, όσο και σε ομαδικό επίπεδο. Οι «Τούρκοι» με Defensive rating 94,6 πόντους ανά 100 Plays έχουν μία από τις πλέον αποδοτικές άμυνες της διοργάνωσης (6^η καλύτερη σε 28 αγωνιστικές).

Ένας ακόμα αριθμός που αποδεικνύει την αμυντική τους προσήλωση και επιθετικότητα είναι τα περίπου 7,5 κλεψίματα που πραγματοποιούν ανά αγώνα.

Η Efes διαθέτει τα κορμιά και τα πόδια να απλώσει σε μεγάλο πλάτος την άμυνα της, να εφαρμόσει και δυναμικές άμυνες πάνω στην μπάλα αλλά και ταχύτατες περιστροφές

Ο Misic πιέζει άριστα την μπάλα ενώ το μέγεθός του επιτρέπει στον Ataman να δοκιμάσει αρκετές περιστροφές ακόμα και με ψηλότερους αντιπάλους, ο Anderson μαζί με τον Balbay αναλαμβάνουν ειδικές αποστολές μαρκάροντας συνήθως τους απειλητικότερους αντιπάλους, ο Pleiss με το ύψος και τα μακριά χέρια του καλύπτει χώρους, αλλά αυτός που κάνει τη διαφορά είναι ο Singleton..

Ο Αμερικάνος PF μαρκάρει αποτελεσματικά και κοντά και μακριά από τη ρακέτα, έχει τα πόδια να ανταπεξέλθει απέναντι σε κοντύτερους αντιπάλους, μαζεύει ριμπάουντ και είναι όσο σκληρός χρειάζεται. Η δική του παρουσία είναι η αιτία που δεν φάνηκε ιδιαίτερα η απουσία του αμυντικού ογκόλιθου Dunston σε μεγάλο μέρος της χρονιάς. Καλύπτει και τις δύο θέσεις στη ρακέτα και βγάζει τρομερή ενέργεια. Οι αλλαγές περιορίζονται στο ελάχιστο και μόνο σαν έσχατη επιλογή.

Και εδώ θα μας βοηθήσουν και πάλι τα αγαπημένα μου gifs.

Tόσο ο Pleiss όσο και ο Singleton βγαίνουν επιθετικά στο χέρι με το οποίο ντριμπλάρει ο χειριστής ενώ δίνεται μεγάλη έμφαση στο να οδηγηθεί ο παίχτης με την μπάλα στο “κακό” του χέρι και με τον παίχτη που τον μαρκάρει πάντα κοντά του. Ταυτόχρονα από την αδύνατη πλευρά παρέχεται κάλυψη στο κενό που αφήνει ο ψηλός στο post, όπως φαίνεται στο δεύτερο απόσπασμα. Στο πρώτο παράδειγμα παρατηρούμε πως ο Balbay παίζει σχεδόν άρνηση τον James και δεν αλλάζει για κανένα λόγο. Στην ίδια φάση βλέπουμε τον Pleiss να αλλάζει αντιμετώπιση στην άμυνα στο screen στην μπάλα και να εφαρμόζει catch δηλαδή ενδιάμεση θέση και πάντα σε επαφή με τον αντίπαλο ψηλό για να ελέγξει τη λόμπα.

Για άλλη μια φορά θα χρειαστεί να αναφερθώ στο μπασκετικό IQ των παιχτών της Efes. Στο παραπάνω gif ο Simon, που δεν είναι και ο πιο αθλητικός του Τούρκικου ρόστερ, διαβάζει άριστα το σκριν μακριά από την μπάλα που παίρνει ο Hilliard και ενώ ο Peters θα μπορούσε εύκολα να αλλάξει, μένει στον παίχτη του και απλά παρενοχλεί την κίνηση του Guard/forward των Ρώσων και δίνει χρόνο στον Κροάτη συμπαίκτη του που έχει περάσει μπροστά από το σκριν για να δυσκολέψει την πάσα να επιστρέψει στον παίχτη του. Παράλληλα ο Beaubois που βρίσκεται στην weak side συγκλίνει προς τη ρακέτα στην πλάτη του Sanli για να τον καλύψει αν αυτός χρειαστεί να βγει στη βοήθεια. Tην ίδια κίνηση με Simon κάνει και ο Larkin στο δεύτερο gif αποτελώντας ξεκάθαρη επιλογή του τεχνικού επιτελείου.

Eδώ πάλι ο Simon διαβάζει την κίνηση του Deck και μαζί με τον Pleiss στήνουν ένα πολύ σωστό και αποτελεσματικό double team στο low post αλλά αυτός που κάνει τη διαφορά είναι ο Singleton που έχει καταλάβει ότι παραλήπτης της μπάλας θα γίνει ο Tompkins στην κορυφή βγαίνει έγκαιρα πάνω του και τον οδηγεί στα απλωμένα χέρια του Pleiss που σε ρόλο “σύρτη” δίνει βοήθειες παντού πέριξ της ρακέτας.

Για να δούμε και λίγο την επιθετικότητα με την οποία αμύνεται πάνω στην μπάλα η Efes και πως καλύπτεται από την πίσω γραμμή έβαλα το παραπάνω gif. O Singleton ντουμπλάρει μαζί με Beaubois τον Strelnieks κόβοντάς του την πάσα προς τα αριστερά και αφήνοντας του μόνο τη δύσκολη προς τα δεξιά που διαβάζει ο Sanli την παρενοχλεί και οδηγεί την CSKA σε λάθος.

Συνοψίζοντας η Efes, όπως ελπίζω να σας μετέφερα, είναι μια εξαιρετικά δουλεμένη ομάδα και στις δύο μεριές του παρκέ, με τρομερή χημεία και φυσικά με παίχτες με ανεπτυγμένη μπασκετική αντίληψη. Μια ομάδα που προσπαθεί να παρουσιάσει ένα απλουστευμένο αλλά καθόλου απλοϊκό μπάσκετ που στηρίζεται στην αθλητικότητα, το σουτ και την ατομική ικανότητα συνδυασμένα σε ιδανικές αναλογίες.

(Σημείωση: Τα στατιστικά που χρησιμοποίησα προέρχονται από τις σελίδες www.euroleague.net και www.overbasket.com)