O Bobby Knight (παλαίμαχος πλέον) αλλά και πολύ-νίκης (Νίκες / Ήττες: 902-371, 70.9%) προπονητής του κολεγιακού πρωταθλήματος των ΗΠΑ (γνωστός και ως «The General» και ταυτισμένος με τους Indiana Hoosiers) εκτός από το να φτιάχνει σπουδαίες ομάδες (κατέκτησε 3 φορές το NCAA μέσα σε 11 χρόνια 1976-1987) και να αναδεικνύει παίκτες και προπονητές άφησε και ως παρακαταθήκη μια από τις διασημότερες ατάκες για το ίδιο το παιχνίδι.
“Good basketball always starts with good defense!” – Bob Knight
Και δεν είναι ο μόνος που έχει δώσει τόση έμφαση στο τρόπο που αμύνεται μια ομάδα. O 5 φορές πρωταθλητής στο ΝΒΑ και ίσως η πλέον αναγνωρίσιμη προσωπικότητα προπονητή την τελευταία 15 ετία Gregg Popovich των San Antonio Spurs έχει πει σχετικά με την φιλοσοφία του για το παιχνίδι. (αν και μόνο και μόνο που έχει ως 2ο προπονητή τον Εττόρε Μεσίνα λέει πολλά)
“Stop by stop by stop. Play aggressively. Sprint back on ‘D’ and pay attention to how we’re supposed to guard as a team” – Gregg Popovich
Αλλά υπήρξαν και αρκετοί εξίσου επιτυχημένοι προγενέστεροι του όπως ο Larry Brown (ο μοναδικός προπονητής που έχει κατακτήσει και τον τίτλο του NCCA με τους Kansas Jayhawks το 1988 αλλά και το ΝΒΑ με τους Detroit Pistons το 2004) με τεράστια καριέρα τόσο στο κολεγιακό όσο και επαγγελματικό μπάσκετ που υποστήριξαν με σθένος την αμυντική προσήλωση και των έλεγχο των Rebound.
“I feel all great teams have two things in common: defense and rebounding. So, we stress defense and rebounding every day as the most important aspects in the game to win” – Larry Brown
Και η λίστα δεν έχει τέλος στην συντριπτική τους πλειοψηφία οι πολύ-νίκες προπονητές βασίζονται στην άμυνα (Σημ: όχι μόνο στην άμυνα αλλά υποστηρίζουν πως όλα ξεκινούν από εκεί). Ο Pat Riley προπονητής που επίσης πρωταγωνίστησε για σχεδόν 30 χρόνια και έφτιαξε μια μπασκετική δυναστεία με τους Los Angeles Lakers την δεκαετία του 1980 και κέρδισε 5 φορές τον τίτλο του ΝΒΑ με 4 x Lakers (1982, 85, 87, 88) και 1 x Miami Heat (2006) έχει δηλώσει επίσης πως:
“In all the research, you do as a coach, studying other coaches and championship-type situations, you find that all those teams combined talent with great defense. You’ve got to stop other teams to win” – Pat Riley
Η κοινή αυτή διαπίστωση των προαναφερόμενων επιτυχημένων προπονητών και guru του αθλήματος έχει διαμορφώσει γενιές και γενιές νέων προπονητών, παικτών και φιλάθλων και κυρίως στην Ευρώπη είναι πολλά τα παραδείγματα νέων και παλαιότερων «δασκάλων» που έμειναν στην ιστορία για την «εμμονή» τους να αφιερώνουν το μεγαλύτερο μέρος της προπόνησης και του σχεδιασμού τους στην άμυνα. (Ειδικά δε στην Ελλάδα το ζήτημα άμυνα το έχουμε αναγάγει στο κύριο «καθήκον» για οποιονδήποτε θέλει να αγωνιστεί σε πρωταγωνιστικό σύλλογο – πόσο μάλλον στους αιώνιους)
Στον δε Ολυμπιακό έχουμε τόσο γαλουχηθεί στην ιδέα της εμμονικής προσήλωσης άμυνας αρχικά από τον Γ. Ιωαννίδη και τελευταία από τον Γ. Σφαιρόπουλο που σε σειρά δηλώσεων του επαναλαμβάνει “Πιστεύω πραγματικά ότι η καλή άμυνα κερδίζει τίτλους” που όροι όπως (On Ball, Deny, Help, Switch, close out defense) μας ακούγονται εξίσου εύηχα με το alley oop dunk! Και παρότι σε κάποιους δεν αρέσει και αναπολούν την Flex επίθεση του D. Ivkovic και τις extra pass δημιουργίες του Γ. Μπαρτζώκα οι περισσότεροι φίλοι της ομάδας θα συμφωνήσουν πως καμία από αυτές τις ομάδες δεν θα κατακτούσε τίτλους αν δεν κέρδιζε αρχικά την μάχη στο δικό της μισό του γηπέδου.
Στον Ολυμπιακό των τελευταίων χρόνων όμως αντιμετωπίζουμε όλους τους μεγάλους αγώνες λίγο πολύ σαν την μάχη των Θερμοπύλων και απαιτούμε αυτοθυσία από όλους στην άμυνα ενώ βασίζουμε το ρόστερ (επενδύοντας και θέσεις ξένων) σε αμυντικούς εξολοθρευτές που θα κάνουν τις μικρές λεπτομέρειες που δεν καταγράφονται από την στατιστική – Refuse to lose και τα μυαλά στο μπλέντερ … Όταν κάποιος δε τολμήσει να κάνει challenge την χρυσή φόρμουλα της νίκης (την οποία μόνο εμείς την γνωρίζουμε γιατί οι άλλοι ως γνωστόν τρώνε ακόμα βελανίδια) θα βρεθεί ένας «γνώστης» που θα σου πει « … Ρε φιλαράκο εδώ η Α.Μ. ο Michael Jordan είπε πως «Offense wins games but Defense wins Championships» ποιος είσαι εσύ τώρα που θα το αμφισβητήσεις?
Εγώ? Ο κανένας … αν δεν σας ενοχλεί όμως θα το ψάξω λίγο!
Ανεξάρτητα από την πλακίτσα. Είναι αυτό που επικαλούνται τόσοι κορυφαίοι προπονητές και παίκτες πραγματικότητα ή μήπως είναι ένας μπασκετικός μύθος?
Η στατιστική μπορεί να μας βοηθήσει (ειδικά όταν πλέον έχουμε ποιοτικά advanced statistics νούμερα από την εξαιρετική δουλειά που κάνει το www.badbasket.gr και το www.overbasket.com) στα στατιστικά της Euroleague. Όποιος λοιπόν κάνει τον κόπο να αναλύσει τα νούμερα θα βρεί το ακόλουθο ενδιαφέρον στοιχείο. Αν τρέξουμε μια συσχέτιση μεταξύ του Win% και Ortg και Drtg για όλες τις ομάδες που αγωνίστηκαν στην Euroleague τις χρονιές 2001-2017 θα διαπιστώσουμε πως ο δείκτης συσχέτισης για Ortg to Win% είναι 75,3% και για Drtg to Win% είναι 69,9%.
Euroleague 2001 – 2017 (All Games)
- Ortg to Win% correlation = 75.3%
- Drtg to Win% correlation = 69.9%
Το αποτέλεσμα αυτό υποδεικνύει πως το Offensive Efficiency (η επιθετική αποδοτικότητα ελληνιστί) δηλ (Ortg = πόντοι στην επίθεση σε 100 κατοχές) συνδέεται περισσότερο με τις νίκες από ότι το Defensive Efficiency! (αμυντική αποδοτικότητα)
Επιπροσθέτως εάν κάποιος προσπαθήσει να συγκρίνει την μέση επιθετική αποδοτικότητα (Ortg, EFG%) μεταξύ των ομάδων που έφτασαν στο F4 και σε όσες δεν τα κατάφεραν (δείτε τον ακόλουθο πίνακα) οι ομάδες που έφτασαν στον F4 δεχόντουσαν 4.8% λιγότερους πόντους από αυτές που δεν έφτασαν και πετύχαν 5,9% περισσότερους πόντους. Το EFG% (επιθετικό και αμυντικό) ακολουθεί προφανώς ως τάση το Offensive & Defensive Efficiency.
(Πίνακας Α)
| Final 4 Teams | Eliminated Teams | (Better / Worse) | |
| DRTG | 102.5 | 107.7 | -4.8% |
| EFG% Αντιπάλου | 50.1 | 52.7 | -4.8% |
| ORTG | 112.3 | 106.0 | 5.9% |
| EFG% | 54.8 | 51.9 | 5.6% |
Αρχικό Συμπέρασμα: Μεταξύ επίθεσης και άμυνας η επίθεση έχει μεγαλύτερο συντελεστή στη επιτυχία (τουλάχιστον στην Euroleague) από ότι η άμυνα.
Για όποιον δε αναρωτιέται ποιος είναι ο στατιστικός δείκτης που συσχετίζεται περισσότερο με την νίκη είναι το Nrtg = Ortg – Drtg (κοινώς η διαφορά πόντων στην επίθεση σε 100 κατοχές από τους αντίστοιχους που δέχεται η ομάδα στην άμυνα σε ίδιο αριθμό κατοχών). Και κρατηθείτε η συσχέτιση Nrtg με το Win% είναι 92,7% (ο υπολογισμός καλύπτει όλες τις ομάδες που αγωνίστηκαν στην Euroleague από το 2001 – 2017)
“Με αυτά τα ολίγα μπορώ να πω ότι μάλλον θα πρέπει να θέσουμε υπό σοβαρή αμφισβήτηση τον μύθο περί κυρίαρχης άμυνας…”
Τι γίνεται λοιπόν με το φετινό Ολυμπιακό και πως συνδέονται τα παραπάνω με την φετινή του προοπτική? Κοινή παραδοχή είναι πως ο Ολυμπιακός φέτος μασάει σίδερα στην άμυνα και είναι αυτή που τον έχει οδηγήσει στα ρετιρέ της βαθμολογίας.
Όπως θα δείτε στο ακόλουθο πίνακα:
Ο Ολυμπιακός δεν είναι τυχαία η καλύτερη άμυνα στην διοργάνωση.
- Στις 12 αγωνιστικές κράτησε τους αντιπάλους του 10 στους 12 αγώνες (83%) κάτω από τον μέσο όρο πόντων τους στην επίθεση.
- Επίσης 10/12 (83%) έδωσαν λιγότερες Assist.
- 8/12 (67%) έριξαν τα ποσοστά τους στο 2π% και 10/12 (83%) στο 3π%
- 11/12 (92%) είχαν χαμηλότερη επιθετική αποδοτικότητα από τον μ.ο. τους
- 8/12 (67%) οι αντίπαλοι του είχαν μεγαλύτερο % λαθών ανά κατοχή μπάλας
Ταυτόχρονα όμως η επιθετική του απόδοση δεν είναι αντίστοιχη κάθε άλλο…
- Έχει την 14η χειρότερη επίθεση (76,6pts)
- Είναι 13ος στις Assist (15,3)
- 10ος σε 2π% (52%)
- 14ος σε 3π% (31%)
- 12ος σε ORTG (94,1)
Το αξιοσημείωτο είναι όμως πως στον δείκτη Nrtg (που αναφέραμε πιο πάνω) ο Ολυμπιακός σε 12 αγωνιστικές είναι 4ος !!
Είναι τόσο τρομακτικά καλύτερη η άμυνα του από την επίθεση του που λειαίνει την συνολική του εικόνα κερδίζει τους αγώνες και κρύβει τις όποιες επιθετικές αδυναμίες. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως όσους αγώνες τους χάνει αυτό είναι από την επίθεση ειδικά αν το ματς είναι κλειστό και πρέπει να το πάρει με φάσεις που δεν βγαίνουν από αυτοματισμούς αλλά από προσπάθειες απομόνωσης (Isolation) Χαρακτηριστικό το τελευταίο παιχνίδι με την Μπάμπεργκ ειδικά η τρικυμία της 4ης περιόδου με τα hero balls από τον Σπανούλη και τα αποτυχημένα post plays.
Μπορεί λοιπόν να συνεχίσει έτσι η ομάδα και να έχει αντίστοιχη πορεία με την περσυνή?
Δεν είναι λίγοι που μιλάνε για Βελιγράδι από τώρα αλλά νομίζω πως (με τα δεδομένα της στιγμής) αυτό ακούγεται περισσότερο ευχή παρά πραγματικότητα. Αν πιστέψουμε την στατιστική και αν διατηρηθεί αυτή η ανισορροπία μεταξύ αμυντικής και επιθετικής αποδοτικότητας τα δεδομένα λένε πως ο Ολυμπιακός θα καταλήξει να παλεύει για πρόκριση στο F4 ενδεχομένως και με μειονέκτημα έδρας. Εκτός και αν ο coach Σφαιρόπουλος και οι παίκτες του μπορέσουν να αναδείξουν επιθετικές πτυχές που δεν έχουμε δει έως τώρα.
Τελικό συμπέρασμα:
«To be successful you need either a stellar offense or a stellar defense, and having both is even better. However, It’s the Net Efficiency that wins games and Championships» – Reality
Για όποιον ενδιαφέρεται να εντρυφήσει στην ιδέα θα του πρότεινα να διαβάσει το πολύ ενδιαφέρον ακόλουθο άρθρο του Adam Fromal που δημοσιεύτηκε στο Bleacherreport τον Νοέμβριο του 2014.
http://bleacherreport.com/articles/2265297-does-defense-really-win-championships-in-the-nba
